Op 1 april 1572 ramden de Geuzen de Noordpoort op bastion IX en werden de Spanjaarden uit Brielle verjaagd. Op de locatie waar Brielle ‘De Eersteling der Vrijheid’ werd, was lange tijd weinig te vinden over deze historische gebeurtenis. In 2018 besloot het college van Brielle dat hierin verandering moest komen. En dat is gebeurd. Ruim vier jaar later brengt het college van burgemeester en wethouders van Brielle een bezoek aan de plek.
Bastion IX
Onderweg naar de locatie liggen in het straatwerk tegels met hierop spreuken die met vrijheid te maken hebben. De zogeheten Geuzen- en martelarenroute ligt vanaf de Bedevaartskerk tot aan bastion IX, het bastion nabij de Dijkstraat. Op het bastion zelf staat een bijna volledige replica van de Noordpoort, die op abstracte wijze in hout is nagemaakt. Hierachter is in de Kazemat een interactieve voorstelling te bewonderen met historische figuren die vanuit hun perspectief over de geschiedenis vertellen. “We kunnen wel zeggen dat de realisatie van dit project geen gemakkelijk proces is geweest. Het ontving veel kritiek en het heeft vele malen aan een zijden draadje gehangen” zegt wethouder André Schoon namens het college.
Ook de financiële haalbaarheid was een spannende. Het werk is aanbesteed in een periode van wereldwijde prijsstijgingen van bouwmaterialen en een tekort aan deskundige aannemers. “Gelukkig heeft de provincie Zuid-Holland het project omarmd en hebben we van de provincie een flinke subsidiebijdrage mogen ontvangen voor de realisatie van het project.” De planning om bastion IX voor 1 april 2022 gereed te hebben is een jaar opgeschoven. Het project is voor 1 april 2023 helemaal gereed.
Het college is van mening dat het project aan de doelstelling voldoet om op bastion IX een permanente inrichting te maken, waar de belangrijke historie op een inspirerende en verrassende manier te beleven is. “Wij realiseren ons dat de moderne eigentijdse inrichting van bastion IX er een is die een mening oproept. Regelmatig spreken wij enthousiaste en minder enthousiaste Briellenaren over de Noordpoort. Het leeft enorm en eenieder heeft het recht op een eigen mening over de inrichting. De toekomst zal het uitwijzen of het inderdaad de gewenste iconische ontmoetingsplek voor bewoners en bezoekers wordt.”