Ouderen kunnen kwetsbaar zijn voor verschillende vormen van misbruik, zoals het financiële misbruik. Elk jaar krijgen ongeveer 30.000 ouderen te maken met deze vorm van misbruik. 12 december bezocht wethouder Simone Visser-Botman een bijeenkomst van de Zorg en Welzijn-partijen, waaronder ouderenorganisaties en Veilig Thuis, in gemeente Drechterland. Daar overhandigde zij de meldcode financiële oudermishandeling aan de aanwezige partijen. Deze meldcode voor zorgverleners geeft tips en een stappenplan om het misbruik te herkennen en aan te pakken.
Vertrouwen
Wethouder Simone Visser-Botman: ‘Financiële ouderenmishandeling is een vorm van mishandeling die vaker voorkomt dan we denken. Het lijkt me vreselijk als een persoon die dicht bij je staat op deze manier misbruik van je maakt. Helaas schamen veel slachtoffers zich als zoiets gebeurt. Dat hoeft niet! Als je zoiets overkomt, deel je zorgen met iemand die je vertrouwt.
De meldcode is voor zorgverleners en andere professionals, zoals consulenten, lokaal team, onderwijsmedewerkers. Het biedt een handvat om de signalen van financiële mishandeling bij hun cliënten te herkennen. Hopelijk zorgt dit ervoor dat minder ouderen te maken krijgen met deze vorm van mishandeling.’
Financiële misbruik vaak door mensen die dichtbij staan
Financieel misbruik wordt vaak gepleegd door mensen die dicht bij de oudere staan: familieleden, mantelzorgers, vrijwilligers of zorgverleners. Het misbruik kan verschillende vormen aannemen: het innemen van de pinpas, het pakken van geld uit de portemonnee, het wegnemen van sieraden en zelfs het gedwongen laten wijzigen van een testament.
Kwetsbaarder door meerdere redenen
Ouderen zijn extra kwetsbaar voor financieel misbruik omdat ze soms de stap naar het digitaal regelen van geldzaken nog niet hebben gemaakt of omdat ze moeite hebben met het (digitaal) regelen van hun bank-zaken. Het bankfiliaal om de hoek bestaat niet meer en de nieuwe digitale betaalwijzen kennen ze niet.
Of de oudere is een weduwe of weduwnaar waarvan de overleden partner altijd de geldzaken regelde. Met het wegvallen van de partner is het soms lastig om de geldzaken over te nemen. Ouderen kunnen daarnaast fysieke of mentale beperkingen hebben (zoals dementie of een visuele beperking), waardoor het nodig is dat iemand anders de financiën overneemt. Dit soort dingen maakt een ouder persoon kwetsbaar voor financieel misbruik.
Schaamte
Het is voor ouderen vaak moeilijk om tegenwicht te bieden tegen het misbruik. Dat kan komen door een beperking, zoals dementie. Daarbij kan een oudere ook simpelweg niet doorhebben dat iemand misbruik van hen maakt, bijvoorbeeld omdat ze nooit de rekening (kunnen) controleren. Sommige ouderen hebben ook nog te maken met fysieke of psychische mishandeling naast het financiële misbruik. Schaamte speelt vaak een grote rol. Het is lastig om toe te geven dat iemand die je vertrouwt en dicht bij je staat, misbruik van je maakt.
Wat te doen bij een vermoeden van financieel misbruik?
Vermoedt u financieel misbruik? Maak het bespreekbaar. Ga in gesprek met de betrokkenen. Is er inderdaad sprake van misbruik? Maak dan een melding bij Veilig Thuis. Twijfelt u, of wilt u advies over hoe u kunt handelen? Ook dan kan u Veilig Thuis bellen, via 0800-2000. Chatten kan ook.
