In 2023 zijn er 2.856 mensen op het soa-spreekuur van GGD IJsselland geweest. 28,3% van deze mensen had één of meer soa’s. Het soa-vindpercentage is in de regio IJsselland al jaren hoog. Met name het vindpercentage van gonorroe is flink toegenomen. Dit blijkt uit de ‘Thermometer seksuele gezondheid’: een jaarlijks overzicht van GGD IJsselland met cijfers en trends in soa’s en seksualiteitsvragen.
Vindpercentage soa hoog
Het totale soa-vindpercentage van GGD IJsselland is 28,3% van het totaal aantal mensen die door GGD IJsselland zijn getest. Het vindpercentage is ten opzichte van 2021 (26,7%) en 2022 (27,4%) toegenomen. In de regio IJsselland ligt het totale vindpercentage soa (28,3%) hoger dan in de rest van Oost-Nederland (23,8%). Al jarenlang heeft GGD IJsselland het hoogste soa-vindpercentage van de regio Oost-Nederland (Overijssel en Gelderland). De oorzaak van dit hoge vindpercentage is niet duidelijk.
Toename gonorroe
In 2023 werden met name hoge vindpercentages voor chlamydia (19,2%%) en gonorroe (12,4%) vastgesteld. Chlamydia is daarmee stabiel gebleven ten opzichte van 2022 (20,2%) en 2021 (18,3%). Het vindpercentage van gonorroe is flink toegenomen (8,3% in 2022). Landelijk wordt er ook een toename gezien in het vindpercentage van met name gonorroe. Chlamydia, gonorroe en andere soa zijn te voorkomen door een condoom te gebruiken bij seks.
Condoomgebruik onder jongeren neemt af
Uit het landelijke onderzoek ‘Seks onder je 25e’ blijkt dat het condoomgebruik onder jongeren afneemt. In 2017 gebruikte nog bijna driekwart van de jongeren een condoom bij de eerste vaginale seks. In 2023 is dat gedaald naar tweederde. Onder jongeren die geen relatie hadden met hun laatste sekspartner, groeide het deel dat nooit een condoom gebruikte met deze partner. Bij de jongens nam dit toe van 25% in 2012 naar 40% in 2023 en bij de meiden van 36% in 2012 naar 46% in 2023.
Ook gebruik pil neemt af
Uit het landelijke onderzoek ‘Seks onder je 25e’ blijkt dat het gebruik van anticonceptie nog steeds hoog is. Acht op de tien jongeren gebruiken altijd anticonceptie met de laatste persoon met wie ze vaginale seks hadden. Pilgebruik is sinds 2012 wel afgenomen van 76% naar 46% in 2023. Steeds meer meiden gebruiken het spiraaltje (koper- of hormoon): van 6% in 2012 naar 21% in 2023. De groep die geen anticonceptie gebruikt, groeit echter ook. Een op de vijf meiden die ooit vaginale seks had, gebruikt geen anticonceptie. In 2012 was dat één op de elf. Meer dan de helft van de meiden die geen anticonceptie gebruiken, wil geen hormonen gebruiken.
388 slachtoffers van seksueel geweld geholpen
Binnen het Centrum Seksueel Geweld Zwolle werken hulpverleners van verschillende organisaties, waaronder GGD IJsselland, samen om slachtoffers van seksueel geweld te helpen. In 2023 zijn er in de regio IJsselland 388 slachtoffers van seksueel geweld geholpen, waarvan 98 acute aanmeldingen (seksueel geweld is minder dan 7 dagen geleden gebeurd), 49 niet acute aanmeldingen, 228 consulten en 13 door online seksueel geweld (aanmelding en consult). Van de slachtoffers uit de acute fase deed 34% aangifte. In 2022 was dit 44% en in 2021 was dit 51%.
Wat doet team seksuele gezondheid van GGD IJsselland?
Het team Seksuele gezondheid van GGD IJsselland verzorgt soa-consulten en seksuele gezondheidsbevordering. Zo geeft het team advies en deskundigheidbevorderingstrainingen aan professionals die werken met jongeren tot 25 jaar. Door promotieacties wordt het thema seksualiteit bespreekbaar gemaakt. Daarnaast organiseert het team outreachende activiteiten en voorlichting voor specifieke risicogroepen.
Factsheet
De bovenstaande bevindingen zijn afkomstig uit de Thermometer Seksuele Gezondheid GGD IJsselland. Bekijk deze factsheet op de IJssellandScan: www.ijssellandscan.nl.
