Gulpen-Wittem – Iedereen voelt zich wel eens eenzaam. Maar als het lang duurt en je er last van hebt, dan is het tijd om er iets aan te doen. De gemeente Gulpen-Wittem heeft oor en oog voor eenzaamheid en gaat aan de slag met dit thema, samen met 23 (lokale) partners. De komende maanden nemen we u daarin mee. We tekenen verhalen op van deskundigen en inwoners. We trappen af met Josja Biessen, specialist eenzaamheid. Zij heeft een duidelijke visie op eenzaamheid die wij als gemeente Gulpen-Wittem omarmen.
Wat is eenzaamheid?
Stel die vraag aan meerdere mensen en je krijgt verschillende antwoorden. Iedereen ervaart het immers anders. Eenzaamheid hangt echter nooit af van het aantal vrienden dat je hebt. De een houdt van veel mensen om zich heen, een ander heeft genoeg aan twee kameraden. Maar als jouw behoefte aan contact niet juist is ingevuld, dán ligt eenzaamheid op de loer. Wanneer die gevoelens van eenzaamheid te lang duren, is het belangrijk om in actie te komen.
Eenzaamheid ontstaat vaak bij veranderingen. Als je van baan wisselt of verhuist bijvoorbeeld. Maar óók als een goede vriend verhuist. Denken we aan eenzame mensen, dan doemt vaak het beeld op van ouderen zonder partner die de deur niet uit komen. “Maar dat beeld klopt lang niet altijd. Ook mensen die getrouwd zijn, veel vrienden hebben en leuke dingen doen, kunnen zich alleen voelen. En wat te denken van jongeren, juist in deze coronatijd”, vertelt Josja Biessen, specialist eenzaamheid. Zij geeft lezingen en training om eenzaamheid op de juiste manier aan te pakken.
Maar wat is de juiste manier? Volgens Josja is het belangrijk dat je het onderwerp met goede kennis benadert. “Want eenzaamheid is een heus gezondheidsprobleem, dat is wetenschappelijk bewezen. Het is op den duur net zo schadelijk als stevig roken of drinken. Eenzaamheid voel je vanuit het pijncentrum in je hersenen. Vergelijk het met dorst, dat is een signaal dat je moet drinken. Eenzaamheid is een signaal dat jouw behoefte aan verbinding niet goed is ingevuld en dat je daar iets aan moet doen.”
Praat erover
Eigenlijk is je alleen voelen heel normaal. We voelen het allemaal weleens. Jezelf verwennen of iets leuks doen, kan dan helpen. Maar duren die gevoelens negen maanden tot een jaar en heb je er last van, dan is het nodig om in actie te komen. “Voel je je alleen, niet gehoord of niet begrepen? Zoek hulp, praat met iemand die je vertrouwt of ga naar je huisarts. Of, als je nog jong bent, praat met je ouders of je school”, benadrukt Josja.
“Langdurige eenzaamheid verandert de structuur en werking van je brein. Je wordt minder zelfverzekerd, wantrouwender, je trekt jezelf terug. Het kan zelfs leiden tot een verhoogde kans op hart- en vaatziekten en Alzheimer. Eenzaamheid komt vaker voor dan je denkt. Volgens de meting van de GGD ging het in 2020 om 47% van de bevolking. Je bent dus echt niet de enige. Schaam je niet en zet die stap.”
Duurzame oplossing
Josja merkt dat veel mensen bereid zijn om iets te doen voor anderen. “Ik zie bingomiddagen, koffiedrinken in buurthuizen en huisbezoeken. Prima initiatieven voor de leefbaarheid van buurten. Je kunt daarmee je netwerk opbouwen en onderhouden. En dat kan je helpen áls je gevoelens van eenzaamheid krijgt. Alleen zijn deze initiatieven vaak geen duurzame oplossing voor mensen met langdurige last hiervan. Dan is het nodig om eerst weer goed in je vel te zitten en daarna contacten aan te gaan die bij je passen. Daarin is echt veel mogelijk!”
Vooruit kijken
Josja kan daarin ondersteunen. In het hele land gaan zij en haar collega’s met jong en oud aan de slag. “De deelnemers aan onze cursus hebben die eerste stap gezet: ze willen er iets aan doen. Dat vind ik echt moedig. Zij gaan voor zichzelf aan de slag met wat ze belangrijk vinden in het leven en wat ze willen. Na acht bijeenkomsten heeft iedere deelnemer een duidelijk beeld van zichzelf en een plan.
Dat maakt het makkelijker om een netwerk op te bouwen dat écht bij hen past, om een partner of goede vriend(in) zoeken, of een andere baan of vrijwilligerswerk. Het is mooi om te zien welke stappen mensen daarna zetten. Ik ben blij dat zij zichzelf kunnen helpen om de kwaliteit van hun leven te verbeteren.”
