Raadslid John Bartels van de gemeente Renkum laat in een ingezonden brief aan onze redactie geen spaan heel van de ommezwaai van het huidige college om de Veluwse gemeente in de ‘verkoop’ te doen en de zelfstandigheid van de gemeente te beëindigen, door een fusieplan voor te leggen. Hieronder zijn kijk op deze, volgens hem onwenselijke, situatie.
Vergezicht 2030 ziet er opeens heel anders uit
“Het huidige Collegeperspectief (een collegeakkoord) “Renkum in bloei” opent op pagina 2 met een vergezicht: waar staat Renkum in 2030? Daar staat onder meer, dat de gemeente in 2030 zelfstandig en een betrouwbare dienstverlener voor inwoners is. Het is op zijn zachtst gezegd hoogst merkwaardig, dat je het ene jaar de raad voorhoudt, dat de gemeente Renkum zelfstandig moet blijven en een jaar later met het grootste gemak durft te stellen, dat de gemeente Renkum op moet houden te bestaan. Een visie is niet zomaar inwisselbaar! Hoe ongeloofwaardig maakt dit College zich?“
Rapport Berenschot over Bestuurskracht van gemeente Renkum
“Het rapport Berenschot “Bestuurskracht van de gemeente Renkum” van 13 januari 2022 zegt op pagina 70: de optie “Herindeling” kent altijd felle voor- en tegenstanders en vraagt om een meer diepgravend politiek-bestuurlijk gesprek. Ook is de betrok-kenheid van de gemeenschap hier op zijn plaats.“
“Het is werkelijk te gek voor woorden, dat de fracties van GroenLinks en PvdA, die het collegeakkoord mede ondertekenden klakkeloos het uitgesproken vergezicht, een visie notabene, op basis van een intern ambtelijk geschreven rapport, dat nu voor ons ligt, in mijn beleving, kritiekloos accepteren.“
Kritiekloos
“Ja, kritiekloos. Diverse onderzoekingen van buiten de organisatie waarschuwen voor de negatieve gevolgen van het fuseren van gemeenten. Ik wijs naar een viertal gezaghebbende rapporten van VNG Realisatie, van hoogleraar Denters, een mega-studie van het Sociaal Cultureel Planbureau en van Maarten Allers, directeur van het Centrum voor Onderzoek Lagere Overheden (COELO) van de Rijksuniversiteit Groningen.“
Mag ik concluderen, dat geen van de andere fracties kennis heeft genomen van dit soort rapporten? Is in deze gemeenteraad nu sprake van een diepgravend politiek-bestuurlijk onderzoek waar Berenschot het over had? Door nieuw rijksbeleid kan de financiële positie van de gemeente Renkum sterk verbeteren en dan is de prikkel om te fuseren mogelijk van de baan. Enkele jaren geleden wilde het kabinet gemeenten verplichten om op te schalen naar grotere inwoneraantallen. Daar kwam men al snel van terug en waarom was dat? Onderzoekingen hebben het voorgenomen rijksbeleid totaal onderuitgehaald. Zie die publicaties!
Het zal niet de laatste keer zijn geweest, dat sommigen met gejuich achter een verschenen rapport stonden en achteraf moesten concluderen dat het niet goed of onvolledig was!
“Zoals eerder door mij gezegd en om gevraagd ontbreekt onderzoek naar gemeenten van hetzelfde inwoneraantal of kleiner, zoals Scherpenzeel. Waarom lukt het dit soort gemeenten wel om zelfstandig te blijven? Loont het niet de moeite om dit te onderzoeken om te zien wat we van hen kunnen leren? Waarom zou je niet kijken naar een ander ambitieniveau en een andere prioritering, zodat uitvoerbaarheid van beleid te overzien valt?“
“Volgens verkiezingsprogramma’s van de meest kansrijke landelijke partijen, die in het te komen kabinet zitting krijgen verdwijnt niet alleen de opschalingskorting, maar worden overgehevelde taken van het rijk naar gemeenten financieel volledig gecompenseerd wat nu niet het geval is. Zie bijv. de “Special-Sociaal” van Binnenlands Bestuur en het VNG magazine. Wat kan dit alles voor onze financiële positie betekenen? Dat willen we toch voor een belangrijk te nemen besluit weten?“
Onduidelijk of en hoe inwoners betrokken worden
“Het is tevens volstrekt onduidelijk hoe de inwoners betrokken gaan worden bij de ontwikkeling, die volgens het voorstel tot opheffing van de gemeente moet leiden. Deze hele gang van zaken, die inwoners nu al ervaren als een overval, veroorzaakt een denkbare polarisatie in de samenleving, zorgt voor een mineurstemming bij organi-saties, eindigt mogelijk in een splitsing van de gemeente die alleen maar verliezers oplevert. Vermoedelijk kunnen we uitgaande van een gezegde uit de 18e eeuw straks – net als de Renkumse gemeenteraad van destjds – zeggen: ze drinken een glas, ze doen een plas en alles blijft zoals het was.“
“Weg met Renkum als Airborne gemeente, weg met de kunstenaarsgemeente, weg met de Renkumse canon. Is dat wat we willen?“
Kortom: het raadsvoorstel heeft niet mijn instemming. Ik wil het rapport alleen voor kennisgeving aannemen, dus niet vaststellen, ik wil wel meewerken aan het verbeteren van de organisatie, maar niet in samenhang met het eindperspectief, dat opheffen van de gemeente Renkum inhoudt. Uitgangspunt hoort te zijn het geven van een antwoord op de vraag wat ervoor nodig is om in 2030 een zelfstandige gemeente te zijn. Dat is conform de volgorde de eerste vraag!
Renkum als parel van de Zuid-Veluwezoom
Ik zie Renkum als een parel van de Zuid-Veluwezoom, een mooie gemeente om er te wonen. Met een zachte doek, die een klein beetje vochtig is wrijf je een parel schoon. Dit is voldoende om een parel steeds weer een frisse glans te geven. Laten we er samen voor zorgen, dat onze gemeente zal blijven glanzen!
John Bartels
