De Ecologische Autoriteit heeft advies uitgebracht over de natuurdoelanalyse die de provincie Noord-Holland heeft opgesteld voor het Natura 2000-gebied Kennemerland-Zuid. De stikstofbelasting in dit gebied in Noord- en Zuid-Holland is te hoog. Ook het gebrek aan zandverstuivingen, intensieve recreatie en sterk verminderde konijnenbegrazing zijn een risico. Zonder extra ingrepen zal de natuur in het gebied achteruitgaan. Voor herstel op de lange termijn is meer inzicht nodig in het gebied en welke ecologische condities nodig zijn om doelen te bereiken. Aanvullende maatregelen zijn ook in de omgeving van het natuurgebied nodig.
Het Natura 2000 gebied Kennemerland-Zuid is een duingebied dat zich uitstrekt langs de Noordzeekust, van het Noordzeekanaal bij IJmuiden tot aan Noordwijkerhout in Zuid-Holland. Onder meer het Nationaal Park Zuid-Kennemerland en de Amsterdamse Waterleidingduinen maken deel uit van het gebied. Belangrijke en waardevolle kenmerken zijn de brede en zeer kalkrijke duinen en daarachter de strandwallen, oude duinen die op veel plaatsen goed bewaard zijn gebleven. In de binnenduinrand liggen oude landgoedbossen met goed ontwikkelde stinzenflora: verwilderde en kleurrijke sierplanten.
Provincies moeten per stikstofgevoelig Natura 2000-gebied natuurdoelanalyses maken die laten zien of de huidige maatregelen genoeg zijn om doelen te halen of dat er meer nodig is. De natuurdoelanalyses zijn de onderbouwing voor maatregelen in de provinciale gebiedsprogramma’s. De Ecologische Autoriteit beoordeelt of alle beschikbare en juiste informatie gebruikt wordt voor besluitvorming over beschermde natuur.
Duinen groeien dicht door we weinig zandverstuivingen en konijnen
In de duingebieden ten noorden en ten zuiden van de Waterleidingduinen is te weinig natuurlijke dynamiek van zandverstuivingen. De belangrijke planten die horen bij de natuur in dit gebied hebben daar normaalgesproken voordeel bij. Maar oprukkende, snelgroeiende struiken- en plantensoorten zorgen ervoor dat de duinen dichtgroeien. De konijnen die normaalgesproken deze planten eten en zo helpen om de duinen open te houden, zijn er niet of nauwelijks meer. Daardoor kan de wind niet goed door de duinen waaien, en zijn er veel minder zandverstuivingen.
De natuur in de Waterleidingduinen staat verder onder druk door de hoge aantallen damherten, die jonge planten en bomen opeten. Ook is er sprake van intensieve recreatie. Bovendien heeft het hele gebied last van te veel stikstof.
Zorg voor goed inzicht in het ecologisch functioneren van het hele gebied
Door alle problemen waar de natuur mee te maken heeft, is niet uit te sluiten dat de natuur verslechtert. Maar de doelanalyse bevat te weinig informatie om te kunnen beoordelen of en hoevéél natuur achteruit is gegaan. Om inzicht te krijgen in het ecologisch functioneren van deze gebieden adviseert de Ecologische Autoriteit een Landschaps Ecologische Analyse op (LESA) op te stellen die integraal zowel het gebied binnen Noord-Holland als dat van Zuid-Holland beschouwd. Zo’n analyse is nu alleen opgesteld voor het deelgebied in Zuid-Holland. De Ecologische Autoriteit raadt de Provincie Noord-Holland aan die te gebruiken als leidraad voor een integrale LESA.
Aanvullende maatregelen nodig binnen én buiten de natuurgebieden
In de huidige doelanalyse zijn vooral maatregelen beschreven binnen de begrenzing van de natuurgebieden. De Ecologische Autoriteit adviseert om alle mogelijke maatregelen zowel binnen als buiten het gebied in beeld brengen. Daarvoor kan bestaande en nog te verzamelen informatie beter worden benut. Daarnaast dient te worden ingezet op verlaging van stikstofdepositie, net als zorgen voor meer verstuivingsdynamiek en afbakenen van zones voor recreatie. Het huidige beheer is vooral gericht op terugdringen van invasieve plantensoorten en damherten. De Ecologische Autoriteit adviseert daarmee door te gaan en waar nodig daar nog een schep bovenop te doen.
