De gemeente Arnhem laat onderzoeken welke sporen er in Arnhem zijn van het slavernijverleden en welke rol het Arnhemse stadsbestuur daarin gespeeld heeft. Het onderzoek is inmiddels gestart en wordt uitgevoerd door Erfgoed Gelderland. De uitkomsten worden in het najaar van 2023 verwacht.
Slavernijverleden een pijnlijke periode
Wethouder inclusie Maurits van de Geijn: ‘Ook al is het lang geleden, het slavernij- en koloniaal verleden is een pijnlijke periode in de geschiedenis van Nederland. Een geschiedenis die zelfs vandaag nog impact heeft op het leven van vele nazaten van tot slaaf gemaakte mensen. Dat kunnen we niet negeren. Daarom is het nodig dat we het slavernijverleden van Arnhem en de rol die het Arnhemse stadsbestuur daarin speelde goed in kaart brengen.’
Nazaten betrekken
Erfgoed Gelderland deed eerder al onderzoek naar de sporen van slavernijverleden van Gelderland. In dat onderzoek werden ook enkele Arnhemse sporen gevonden. Het hoofddoel van het Arnhemse onderzoek is het blootleggen van sporen van dit verleden in Arnhem. Daarnaast wil het gemeentebestuur nieuwe informatie en inzichten toevoegen aan de geschiedschrijving. Ook wil de gemeente nazaten van tot slaaf gemaakten en van slaafeigenaren betrekken en zoveel mogelijk echte en persoonlijke verhalen over het slavernijverleden verzamelen. Liefst zoveel mogelijk aan de hand van archiefstukken en originele objecten uit die tijd.
Arnhemse eigenaren van plantages
Hoewel in Arnhem geen kantoren van de Vereenigde Oostindische Compagnie en de West-Indische Compagnie waren, zijn er wel sporen van slavernij in Arnhem te vinden. Zo blijkt uit de archieven van een aantal Arnhemse families, dat zij eigenaren waren van plantages in Suriname en Guyana. Er is bekend dat ook hier tot slaaf gemaakten als bedienden werkten, die eerder in slavernij leefden. Een aantal plantages in Suriname hebben bekende namen als plantage Gelderland, Beekhuizen en Arnhem.
Anna van Vossenburg
Eén van de levensgeschiedenissen die Erfgoed Gelderland op het spoor kwam, is die van Anna van Vossenburg. Zij werd rond 1710 in Suriname in slavernij geboren. Ze werkte op de plantage Vossenburg, die eigendom is van de Arnhemmer Gerard de Vree en vanuit kasteel Zijpendaal door de Arnhemse familie Brantsen beheerd wordt. Anna leefde vanaf 1727 tot aan haar dood in 1780 in Arnhem.
Natuurlijk, daar kon je op wachten…lekker straks veel geld verkwisten met constant over je schouder kijken in plaats van het te besteden aan de toekomst. En de enige drang is financiële compensatie voor de belanghebbenden. We slaan totaal door in dit land.