Al bij de voorbereidende werkzaamheden voor de restauratie en vernieuwing van het Westfries Museum is een bijzondere spiegel ontdekt. In het monumentale pand Roode Steen 15 trof men namelijk achter een gipsen voorzetwand een natuurstenen schouw aan, mét originele 18e-eeuwse spiegel. Een verrassend cadeautje, vonden ook wethouders Axel Boomgaars en Arthur Helling, die bij de politieke overdracht van het project de vondst graag in ogenschouw kwamen nemen.
Het pand Roode Steen 15 (waar tot voor kort Pop-up Museum Expoost huisde) wordt straks onderdeel van het nieuwe Westfries Museum. Dat gebeurt na de ingrijpende restauratie en vernieuwing, die op 1 januari 2023 begint en duurt tot medio 2025. Daarna zal dit gedeelte van het vernieuwde museum openbaar toegankelijk zijn en dienen als ondersteunende horeca voor het museum. Het nu leegstaande monumentale Roode Steen 15 kent een rijke geschiedenis.
Voordat museum Expoost hier tijdelijk verbleef, was dit 35 jaar het onderkomen van het genootschap van de Rozenkruisers, maar tussen 1906 en 1942 ook de ambtswoning van vijf Hoornse burgemeesters en daarvoor de behuizing van diverse regenten van de stad – zoals Van Akerlaken (1744), Van Foreest (1777), Van Broek (1806) en Van Bredehoff de Vicq (1829).
Historische schouw en spiegel gevonden
Momenteel wordt alvast onderzoek verricht in en achter Roode Steen 15 als voorbereiding op de restauratie. Het historisch interessante pand stamt met het oudste deel uit de zestiende eeuw; de voorgevel uit 1787 herbergt eigenlijk twee huizen die zijn samengevoegd. In de loop der jaren heeft ook het interieur diverse transformaties ondergaan: zo zijn er in de achterkamer voorzetwanden van gipsplaat geplaatst en is er een verlaagd plafond aangebracht. In de voorste ruimtes waren er nog wel steeds twee zwart marmeren schouwen aanwezig, met bijbehorende spiegels. Bij het verwijderen van het verlaagde plafond kwam eind vorige week een 18e-eeuwse plafond met stucwerk tevoorschijn en bij het openbreken van de gipsen voorzetwanden verscheen er in de achterkamer opeens nog een derde schouw, met daarboven een 18e-eeuwse spiegel met sierlijke ‘rocailles’.
Toekomst voor de geschiedenis
Een verrassing, aldus Pieter Meijers, bureauhoofd Erfgoed van de gemeente Hoorn, want de schouw met spiegel was op geen enkele foto vastgelegd of in een document beschreven. Hij noemde het dan ook ‘een klein cadeautje’ toen de vondst getoond werd aan de twee betrokken wethouders: Arthur Helling, van gebouwenbeheer en Axel Boomgaars, de nieuwe wethouder voor monumenten en erfgoed. Axel Boomgaars, die de verantwoordelijkheid van het restauratie- en vernieuwingsproject van het Westfries Museum overneemt van zijn voorganger Samir Bashara, kreeg een introductie op het project met een rondleiding door het museum en de gevonden schouw als afsluiting. Hij bevroeg Boudewijn van Langen van TPAHG-architecten naar de toekomstige constructie en indeling van het pand Roode Steen 15, waardoor geschiedenis en toekomst even in de historische ruimte samenvielen.
Oudst bewoonde plek van Hoorn
Als antwoord op de vraag van de wethouder over de spiegel werd uitgelegd dat deze veilig opgeborgen wordt en na restauratie onderdeel zal uitmaken van het horecagedeelte van het museum. Maar eerst wordt de komende jaren onder Roode Steen 15 de fundering vernieuwd en daartussen een kelder gegraven waar het Westfries Museum bijeenkomsten kan gaan houden. Daarvoor moet tot vierenhalve meter diep gegraven worden op de oudst bewoonde plek van Hoorn. De archeologen verwachten in de bodem zeker nog meer vondsten uit het verleden aan te treffen, maar dat bij de voorbereiding in het pand zelf deze ontdekking al werd gedaan, was een verrassend begin: vooral omdat straks de ruimte na heropening van het museum nog sterker het originele 18e-eeuwse karakter kan weerspiegelen.
