Op 23 juni 1941 is in het weiland aan de Kanaalweg 5 in Nieuwe Niedorp een vliegtuig van de Royal Air Force (RAF) neergestort, na beschoten te zijn door een Duitse nachtvlieger. In het wrak liggen naar alle waarschijnlijkheid de stoffelijke resten van 5 bemanningsleden. Het Nationaal Programma berging vliegtuigwrakken geeft de mogelijkheid het wrak te bergen en de stoffelijke resten van de bemanning een laatste eervolle rustplaats te bieden. Dit geeft de nabestaanden duidelijkheid en rust over het lot van hun familieleden. Als de gemeenteraad instemt met de berging, start dit naar verwachting eind mei 2021.
Nationaal programma berging vliegtuigwrakken
Tijdens de Tweede Wereldoorlog gingen ruim 5500 vliegtuigen in Nederland verloren. In zo’n dertig tot vijftig van deze vliegtuigwrakken liggen waarschijnlijk stoffelijke resten in de bodem. In 2019 is het Nationaal Bergingsprogramma Vliegtuigwrakken van start gegaan. Doel van het programma is vermiste vliegers een graf te geven en hun nabestaanden zekerheid over het lot van hun familielid. Er zijn al enkele geallieerde toestellen geborgen.
Geschiedenis: Tsjechische bemanning nog steeds vermist
Toen Tsjechië in WO II bezet was door de Duitsers, zijn veel Tsjechen naar het vrije Engeland gevlucht, via Polen en Frankrijk. Vanuit daar boden de Tsjechen hun diensten aan om te vechten voor een vrij Europa. Het vliegtuig van het type Vickers Wellington 1c T2990 van de Britse Royal Air Force (RAF) was een bommenwerper die vooral ’s nachts werd ingezet.
In de nacht van 22 op 23 juni 1941 stegen 6 Tsjechische bemanningsleden in dit vliegtuig op voor een bomaanval op Bremen. Op de terugweg, naar de thuisbasis in Engeland, werd het vliegtuig beschoten door een Duitse nachtjager. Het toestel stortte neer in de Kostverlorenpolder, op het perceel aan de Kanaalweg 5 in Nieuwe Niedorp. 1 van de 6 bemanningsleden overleefde de crash en werd daarna gevangengenomen door de Duitsers. Van de vijf overige bemanningsleden was geen spoor te vinden. Aangenomen werd dat zij om het leven zijn gekomen in het brandende vliegtuig dat zich enkele meters diep in de grond heeft geboord. Het vooronderzoek dat halverwege 2020 is uitgevoerd, heeft het vliegtuigwrak gelokaliseerd. De kans dat stoffelijke resten van een of meerdere bemanningsleden tijdens de berging worden teruggevonden is zeer groot. Met de berging wordt recht gedaan aan de wens van de nabestaanden van de omgekomen bemanningsleden. Het geeft hen duidelijkheid en rust over het lot van hun familieleden.
De berging Vliegtuig start naar verwachting in de laatste week van mei 2021
De gemeente Hollands Kroon is opdrachtgever voor de berging. De berging wordt uitgevoerd door een team van Defensie. Zij worden daarbij ondersteund door een gecertificeerde, civieltechnische aannemer. Het ministerie van Binnenlandse Zaken en Koninkrijksrelaties (BZK) en de Vereniging van Nederlandse gemeenten (VNG) ondersteunen de gemeente bij de berging met geld en advies.
Op dit moment wordt er een aanbesteding gedaan voor de civieltechnische aannemer. Eind april moet dit afgerond zijn. De planning is om in de tweede week van mei 2021 te beginnen met de voorbereiding voor de berging. Hiervoor worden containers neergezet, materieel aangeleverd en hekken geplaatst. Rondom de plek van de berging wordt een grote damwand de grond in gedrukt. De berging start in de laatste week van mei en duurt vier weken. Tijdens het bergen wordt de grond en het vliegtuigwrak binnen de damwand uitgegraven. Dit wordt vervolgens gezeefd op een andere locatie. Als de berging klaar is wordt het terrein opgeruimd. Dit duurt ongeveer twee weken. Wij verwachten dat het werk in juli klaar is.
