De gemeenten Noardeast-Fryslân en Dantumadiel voeren de Wet openbaarheid bestuur (Wob) goed uit, maar de actieve informatievoorziening verdient meer aandacht. De financiële informatie die de raden ontvangt, is op orde. Dat is echter op zichzelf niet voldoende om de gemeenteraden in staat te stellen zicht te krijgen op de grote lijnen van de financiële positie van de gemeente. Dit blijkt uit onderzoek van de Rekenkamercommissie (RKC) van beide gemeenten.
Wob goed uitgevoerd, informatievoorziening kan beter
Het Wob-onderzoek is uitgevoerd met het oog op de nieuwe Wet open overheid (Woo). Deze wet wordt per 1 mei 2022 stapsgewijs ingevoerd en vervangt de Wob. De RKC stelt in haar rapport ‘De praktijk van de Wob’ vast dat de uitvoering van de Wob en voorbereiding op de Woo op orde is. Wel wordt maar weinig informatie verstrekt over de concrete Wob-verzoeken, bijvoorbeeld op de websites van de gemeenten of richting beide gemeenteraden. De RKC adviseert de gemeenten daarom om meer actief te zijn in informatievoorziening, allereerst op de website. Ook beveelt de RKC aan om de gemeenteraden jaarlijks te informeren over de indiening en afhandeling van Woo-verzoeken aan de gemeente.
Financiële informatievoorziening
De RKC onderzocht ook de financiële informatievoorziening binnen de gemeenten. Daaruit blijkt dat voor beide gemeenten de begrijpelijkheid van financiële documenten voldoende is. Wel vindt de RKC dat de documenten beknopter en eenvoudiger kunnen zijn. Maar kunnen de gemeenteraden ook uit de voeten met de gemeentelijke financiële informatie? En kunnen ze op basis daarvan de noodzakelijke besluiten nemen? Ook dat onderzocht de RKC. Gemeenteraden blijken de financiële documenten zeer belangrijk te vinden.
Ook gaan ze ervan uit dat de aangeleverde informatie voldoende basis vormt voor een degelijke behandeling. Toch kunnen de raden te weinig zicht krijgen op de grote lijnen van de financiële positie van de gemeente en de daaraan gekoppelde lange termijn ontwikkeling. Dat komt volgens de RKC vooral doordat financiële informatie complex is en het doorgronden ervan specifieke expertise vraagt. Daarnaast vragen vele andere onderwerpen om aandacht. Daarom beveelt de RKC een versterking van de positie en rol van de auditcommissie aan.
Versterking van kennis en auditcommissie
De RKC ziet verschillende mogelijkheden voor het versterken van kennis en inzicht van de gemeenteraden: een goede introductie aan het begin van de raadsperiode, het inzetten van praktische hulpmiddelen, het beperken van de omvang van de financiële documenten en het versterken van de onderlinge samenhang. Ook een goede voorbereiding van de behandeling van de jaarrekening en het jaarverslag verdient aanbeveling.
Zo krijgen raadsleden beter zicht op de grote lijnen van beleid en de financiële kaders. Daarnaast adviseert de RKC om de werking van de auditcommissie te versterken en doet ze enkele suggesties voor de samenstelling en het vereiste kennisniveau van leden van de auditcommissie.
