Met de vaststelling van de Verordening Participatie en Uitdaagrecht geeft de gemeente Beekdaelen vanaf 01 juli binnen het proces van participatie (meer) ruimte aan burgers en maatschappelijke partijen. Vanuit ‘het Recht om Uit te dagen’, ook wel genoemd ‘Right to Challenge’, bestaat zelfs de mogelijkheid een gemeentelijke taak over te nemen, als burgers en niet-commerciële partijen denken deze taak beter en goedkoper uit te kunnen voeren.
Burgemeester Eric Geurts van de gemeente Beekdaelen ziet in de verordening een duidelijke uitnodiging voor inwoners voortaan op meerdere niveaus te participeren. “Door deze verordening zetten we samen, bestuur, gemeenteraad en burgers, een volgende stap in het betrekken en samenwerken met inwoners bij de voorbereiding, uitvoering en evaluatie van beleid. Een ontwikkeling die past bij de groeiende behoefte in de samenleving om over bepaalde gemeentelijke beleidszaken -waar het kan- mee te kunnen denken en mee te beslissen.”
Verordening Participatie en Uitdaagrecht
De Verordening Participatie en Uitdaagrecht sluit tevens aan op de visie van de fusiegemeente Beekdaelen: gericht op zelfsturing en zelforganisatie, hetgeen ook in het huidige coalitieakkoord is opgenomen. Wethouder Levin de Koster: “De voorbije jaren is het programma Beekdaelen B(l)oeit! geïmplementeerd, waarin burgerinitiatieven gericht op vergroening van de omgeving en sociale cohesie worden gefaciliteerd. Daarnaast is er structurele borging van de dorpscoördinatoren in Beekdaelen, die binnen de kernen inwoners verbinden en ondersteunen, met als belangrijk doel inwoners te stimuleren in gezamenlijkheid ideeën in sociaal opzicht en ten aanzien van ruimtelijke ordening te realiseren.”
Nu de gemeenteraad heeft ingestemd met deze verordening, maken voortaan inspraakprocedures plaats voor participatie en ‘Right to Challenge’. Raymond Partouns, juridisch controller bij de gemeente Beekdaelen: “De verordening heeft zeker gevolgen voor de wijze waarop voortaan beleidsontwikkeling tot stand komt. Nu presenteren we als gemeente nog veelal panklare plannen en geldt, waar dat bij wet verplicht is, een inspraakprocedure. Door inwoners van meet af aan bij het proces te betrekken, haal je aan de voorkant informatie op over hoe inwoners en partijen tegen beleidsvoornemens aan kijken. Met ook als doel minder discussie aan het einde.”
Participatienota
De gemeente Beekdaelen bepaalt de onderwerpen waarop participatie van toepassing is en de mate waarin. Per beleidsvoornemen of project worden in een participatienota de volgende voorwaarden vastgelegd: doel van participatie, de kaders, de wijze van communicatie, het tijdvak, hoe democratische waarden worden gewaarborgd en de beïnvloedingsruimte van participatie. Die ruimte varieert van informeren, raadplegen, adviseren, coproduceren en meebeslissen tot zelforganiseren.
Projectmanager Paul Heuvels van de gemeente Beekdaelen: “Voor de uitvoer van deze verordening bestaat geen blauwdruk, waarbij de participatienota een hulpmiddel is omdat het zorgt voor structuur. Uitgangspunt is: op de momenten die ertoe doen moet iedereen zijn inbreng kunnen hebben: gemeentebestuur, gemeenteraad en burgers. Straks moet uit de evaluaties blijken wat de resultaten zijn en of de juiste keuzes zijn gemaakt als het gaat om het doel en de inrichting van het proces. Daar moeten we van leren.” Daarbij wordt elk eindverslag openbaar gemaakt.
Uitdaagrecht
Met het uitdaagrecht kiest de gemeente Beekdaelen voor de hoogste trede van de participatieladder: zelforganisatie. Elke burger of maatschappelijke partij kan vanaf 01 juli bij de gemeente Beekdaelen een verzoek indienen tot het overnemen van een gemeentelijke taak, met als uitgangspunt de taak beter en goedkoper uit te kunnen voeren. Wethouder Jan Hermans: “Naast een beschrijving hoe de indiener de taak gaat uitvoeren, willen we inzicht in zowel de kosten, de kennis en ervaring van de indiener als welk draagvlak onder direct betrokkenen wordt verwacht.”
Raymond Partouns: “Deze verordening heeft als doel het overdragen van een gemeentelijke taak, we gaan niet uitbesteden.” Buurtverenigingen, stichtingen, sportclubs en andere groeperingen of individuen die een taak van de gemeente willen overnemen, omdat ze zelfstandig een speeltuin, sportaccommodatie of andere voorziening willen onderhouden of een initiatief willen realiseren, gaan na goedkeuring van het verzoek met de gemeente Beekdaelen een overeenkomst aan.
In de overeenkomst worden afspraken gemaakt over zaken als de duur van overname, de mate van ondersteuning en de borging van kwaliteit. Partouns tot slot: “In de praktijk kiest de gemeente Beekdaelen voor de rol van aanjager, dus ‘ja, tenzij’ in plaats van ‘nee, mits’.”
