In financieel roerige tijden presenteert het nieuwe college van Súdwest-Fryslân haar eerste programmabegroting van deze bestuursperiode met een balanstotaal van € 315,4 miljoen. Hiermee zet Súdwest-Fryslân een eerste stap om het coalitieakkoord ‘Grutsk & Tichtby’ vorm te geven. Maatschappelijke grote vraagstukken als wonen, stikstof, migratie, energietransitie en energiearmoede voeren de boventoon. De gemeenteraad besluit in november over deze begroting. Het college houdt ruimte om bepaalde investeringen verder uit te werken. Een actualisatie van de begroting wordt in februari 2023 nogmaals aan de raad voorgelegd.
Gemeente Súdwest-Fryslân
Wethouder Financiën Henk de Boer is ‘grutsk’ op de begroting die er ligt: “In mearjierrige slutende begrutting, mei struktureel en ynsidinteel noch romte foar fierdere ynfulling,” zo vat de Boer het samen. “Dat hawwe wy oan ‘e iene kant te tankjen oan it foarige kolleezje dat in finansjeel sûne gemeente oan ús oerdroegen hat. Oan ‘e oare kant is de ryksbydrage histoarysk heech. Dat is fansels net sûnder reden, wy steane mei-inoar foar grutte útdagingen, ûnder oaren op it mêd fan ferduorsumjen en keapkrêft.”
“We laten inwoners niet in de kou staan”
Met deze begroting laat Súdwest-Fryslân zien, fors te investeren op grote maatschappelijke uitdagingen zoals het energievraagstuk en het bieden van bestaanszekerheid voor inwoners en maatschappelijke instellingen. Een koopkrachtfonds van 1 miljoen moet uitkomst bieden. De rijksbijdrage is nog onzeker maar de gemeente heeft € 1,45 miljoen extra begroot om de financiële consequenties van de stijgende energieprijzen op te kunnen vangen.
Daarnaast staat verder verduurzamen hoog op de agenda, zowel op grote schaal in Heeg, Bolsward, Sneek en Workum als op huiskamerniveau. Súdwest-Fryslân blijft hier met € 2 miljoen voor capaciteit onverminderd op inzetten en verwacht overigens wel dat het Rijk hierin compensatie biedt in de kosten voor de realisatie. Voor het onderhoud van kapitaalgoederen is eveneens € 2 miljoen begroot.
Sluitende begroting Súdwest-Fryslân
Vooruitkijkend naar de komende vier jaar ligt er een meerjarige sluitende begroting waarbij voor 2024 en 2025 een buffer is begroot van respectievelijk € 8,1 en € 12,7 miljoen. Het laatste jaar, 2026, staat met een tekort van € 4,1 miljoen bekend als ravijnjaar. In dat jaar krijgen gemeenten veel minder geld van het Rijk. Via de septembercirculaire biedt het Rijk hiervoor inmiddels een tijdelijke oplossing. De financiële effecten van de complexe Septembercirculaire en de concretisering zijn nog niet verwerkt in deze begroting.
Dichtbij de mienskip
“De krêft fan Súdwest skûlet yn ‘e krêft fan de mienskip. Elkenien moat meikinne en we litte gjin minsken achter”, benadrukt de wethouder. Zo staat het ook benoemd in het coalitieakkoord ‘Grutsk & Tichtby’. Er is al een mooie start gemaakt en deze begroting biedt een goede basis om de komende jaren te investeren in ambities voor ‘veerkrachtige kernen en vitaal landschap’, ‘positieve gezondheid’ en ‘versterking organisatie en dienstverlening’.
Ruimte voor keuzes en actualisatie
Nog niet alle ambities zijn concreet op middelen en capaciteit gezet. Dat gaat om € 5 miljoen structureel en € 6 miljoen incidenteel. “Wy binne ús bewust fan ‘e hjoeddeistige dynamyk yn ’e wrâld. Dy dynamyk freget in beskate mjitte fan winskberheid. Wy fine it, krekt yn dizze tiid, belangryk om in goed trochtochte kar te meitsjen. Dêr nimme we graach de tiid foar. Boppedat jout it ús de kâns om te antisipearjen op lanlike trends en ûntwikkelingen, dy’t op guon mêden ek noch ûnwis binne”, licht Henk de Boer toe. In de eerste raadsvergadering van 2023 wordt de actualisatie behandeld.
