In de enclavegemeenten Baarle-Nassau en Baarle-Hertog zijn vanaf nu minder vuilniswagens en minder vaak verschillende soorten afvalcontainers te zien in het straatbeeld. Voortaan haalt het Vlaamse IOK Afvalbeheer elke woensdag het afval op bij zowel de Belgische als Nederlandse inwoners. Duidelijker voor inwoners en eenduidiger qua uitstaling. Het is uniek in Europa om een gezamenlijke Belgisch-Nederlandse afvalinzamelaar te hebben. Wethouder Nico Sommen van Baarle-Nassau en schepen Philip Loots van Baarle-Hertog hielpen mee tijdens de eerste gezamenlijke inzameling van het restafval.
Minder restafval
Voor de inwoners van Baarle-Nassau verandert ook het systeem naar diftar (gedifferentieerde tarieven ofwel betalen per kilo restafval). Nico Sommen: “Als gemeente willen we de hoeveelheid restafval verminderen naar maximaal 30 kg restafval per persoon per jaar in 2025. Onze inwoners zijn al goede afvalscheiders, maar het kan beter!
Uit onderzoek blijkt dat van de 132 kg restafval die we in 2020 inzamelden, maar 20 kg écht restafval is. Die andere 112 kg zijn grondstoffen die we kunnen hergebruiken. Betere scheiding van afval betekent minder restafval en dus minder grondstoffen die verloren gaan. Dat willen we graag stimuleren door coaching, communicatie en het aanbieden van bijvoorbeeld keukenemmertjes. En als we afval goed scheiden, merken we dat in de portemonnee.”
Weinig verandering voor inwoners van Hertog
“Concreet verandert er voor inwoners in Hertog qua werking weinig tot niets”, vult Philip Loots aan. “Ze behouden dezelfde containers en de prijzen blijven ongewijzigd! Baarle-Hertog zet de goede samenwerking met IOK Afvalbeheer gewoon voort. We blijven ons via het diftar-systeem maximaal inzetten op het voorkomen en hergebruik van afval met een doorgedreven selectieve inzameling en veel aandacht voor communicatie en bewustmaking van de burger. Door deze manier van werken heeft IOK Afvalbeheer de laagste restafvalcijfers en de hoogste recyclagegraad in Vlaanderen behaald.”
Aanpassing Decreet Lokaal Bestuur
IOK Afvalbeheer is een samenwerkingsverband van 29 Vlaamse gemeenten in de Kempen. Om toetreding van onze BGTS (waar ook het ‘buitenlandse’ Baarle-Nassau deel van uit maakt) tot IOK Afvalbeheer mogelijk te maken was een aanpassing van het decreet Lokaal Bestuur nodig. In Nederland is dat de Gemeentewet. Schepen Loots: “Ik heb deze vraag gesteld aan partijgenoot Kris van Dijck, voorzitter van de Commissie Binnenlands Bestuur.
Unieke geschiedenis Baarle
Hij legde onze vraag voor in de commissie aan minister Bart Somers, gesterkt door een presentatie over de geschiedenis van ons unieke Baarle. Dit met als resultaat dat het decreet speciaal voor onze unieke situatie aangepast werd. Dat geeft toch aan dat men tot op het allerhoogste niveau bewust is van onze speciale situatie!”
Vorige maand bekrachtigden de beide burgemeesters de nieuwe samenwerkingsvorm, de BGTS. “Deze is in beide landen opgevat als een groeimodel in de internationale samenwerking. Hierin fungeren we duidelijk als een soort proeftuin, waarbij er vanuit vele hoeken naar ons gekeken wordt om er iets van op te steken en van te leren, aldus Loots.”
Enorme exercitie
Inwoners van Baarle-Nassau zijn in november voorzien van nieuwe containers. Dezelfde als inwoners van Baarle-Hertog hebben. In de container voor het restafval is een chip aangebracht die het aantal kilo’s weegt. “Het was een gigantische logistieke operatie om de containers om te wisselen. Ik heb veel waardering voor de gedegen aanpak en ondersteuning van IOK Afvalbeheer en ben ze hier enorm dankbaar voor.
Ook voor onze experts bleek het een enorme exercitie: afval inzamelen, vervoeren en verwerken over de grens. De Nederlandse contracten voor verwerking van GFT- en restafval lopen nog tot 2025. Volgens een verdeelsleutel wordt een deel van het afval verwerkt in Nederland en een deel in België. Alle betrokken partijen toonden veel bereidheid om barrières te beslechten”, besluit wethouder Sommen.
Trots
Johan Leysen, voorzitter IOK Afvalbeheer: “Wij zijn zeer trots op deze unieke samenwerking met Baarle-Nassau. De Kempenaren hebben al jaren de laagste afvalcijfers in Vlaanderen, en we hopen dat onze expertise ook mag bijdragen aan een betere scheiding van afval en minder restafval in Baarle-Nassau.”
