Oldenzaal – In de komende zes tot acht weken valt er overdag een klokkenstilte over de stad vanuit de Plechelmuskerk. Dit ter voorbereiding op de komst in september van de nieuwe, de zwaarste en grootste klok die in Oldenzaal en omstreken te horen zal zijn: de Plechelmusklok. Schilders zijn inmiddels aan het werk in de klokkenkamer en er vindt groot onderhoud plaats aan de beiaard. Het trommelspeelwerk staat daardoor een aantal weken stil en overdag klinkt dus niet ieder kwartier een korte melodie.
Stichting Scholtenhaer
De stichting Scholtenhaer heeft besloten om een luidklok te schenken aan de gemeenschap van Oldenzaal. Deze 49e klok in het carillon is in december 2020 op ambachtelijke wijze gegoten in Spanje en heeft de naam Plechelmus gekregen. De klok is voorzien van meerdere unieke afbeeldingen – ontworpen door Berend Seiger – en Oldenzaalse teksten. De komst van deze klok is een zeer unieke gebeurtenis voor Oldenzaal, maar ook landelijk gezien komt het bijhangen van klokken nog nauwelijks voor.
Bes-toon toegevoegd
Door de nieuwe klok wordt de bes-toon aan het carillon toegevoegd, waardoor er meer muziekstukken op het carillon kunnen worden gespeeld. De nieuwe klok weegt ongeveer 3.800 kg en is daarmee de zwaarste klok van het zestal luidklokken dat er straks zal hangen in de Plechelmustoren. De op één na grootste klok is de Mariaklok (uit 1493), die al 2.350 kg weegt.
Unieke gebeurtenis
De klok wordt – onder voorbehoud van de dan geldende maatregelen – in het najaar op z’n Oldenzaals onthaald in de binnenstad. Geïnteresseerden zijn in de dagen erna van harte welkom om bij de Plechelmus een kijkje te komen nemen naar de klok. Voordat de klok bovenin de toren wordt gehesen wordt de klok gewijd. Meer informatie over deze unieke momenten zal de komende tijd duidelijk worden.
Voorbereidende werkzaamheden
De toren van de Plechelmusbasiliek is eigendom van de gemeente. Om de nieuwe Plechelmusklok in de toren te kunnen hangen moet in het najaar één van de vier galmgaten van de toren worden opengemaakt en de Mariaklok worden gedraaid. Dit is voor de gemeente Oldenzaal aanleiding geweest om opdracht te geven voor groot onderhoud aan de klokkenkamer en het carillon. Het laatste onderhoud aan het carillon is 25 jaar geleden
uitgevoerd.
Hamers van de speeltrommel
Om de hamers van de zogenaamde speeltrommel goed te kunnen schilderen, worden deze allemaal gedemonteerd en grondig schoongemaakt. Verder worden alle bewegende delen van de beiaard, zoals tuimelaars en tuimelassen, waar nodig gereviseerd en vervolgens opnieuw in de verf gezet. Alle klepels worden losgekoppeld van het stokkenklavier en bijgerond. Stadsbeiaardier Hylke Banning zal tijdens deze periode de beiaard dus helaas niet kunnen bespelen. Uitgangspunt bij de werkzaamheden aan de toren is dat al het monumentale bezit behouden blijft.
Uren en halve uren blijven hoorbaar
Het streven is om de hamer van de uurslag pas op het laatste moment weg te halen, zodat het slaan van de klok ieder uur zo lang mogelijk door kan blijven gaan. En in principe zal tijdens de werkzaamheden steeds één van de vijf luidklokken beschikbaar blijven. De halve uren worden aangegeven door het geluid van de Ireneklok. Tijdens de werkzaamheden in de toren zal deze klok omgewisseld worden met de Apolloniaklok. Daarmee wordt deze klok net als vroeger weer een luidklok. Overdag klinkt dus de komende weken niet ieder kwartier een korte melodie, zoals men in Oldenzaal gewend is. De verwachting is dat de St. Plechelmustoren rond 1 juli weer zijn originele stem terug heeft.
Meer informatie over de Plechelmusklok
Op de website van de stichting Scholtenhaer (www.scholtenhaer.nl) staat uitgebreide informatie over
het unieke ambachtelijke productieproces van de nieuwe luidklok.
