Sint Anthonis -Door de regeling Warme Sanering voor varkenshouderijen verdwijnen ongeveer 25.500 m2 stallen en 16.800 varkens uit de gemeente. De druk van de milieubelasting neemt hierdoor af in bepaalde delen van het buitengebied in de gemeente. Dit heeft een grote impact op de betrokken ondernemers, de omwonenden en de gemeente. Gemeente Sint Anthonis pakt de Warme Sanering integraal aan.
Negen varkenshouderijen in de gemeente slopen de stallen
De regeling Warme Sanering is landelijk in het leven geroepen om varkenshouderijen te laten stoppen met hun bedrijf. De regeling heeft als doel gezondheidsrisico’s te verminderen in gebieden waar veel varkenshouderijen zijn. Inmiddels is de inschrijving voor deze regeling gesloten. In de gemeente Sint Anthonis doen negen varkenshouderijen mee.
Transitie buitengebied
“We zijn in de gemeente hard bezig met de transitie van het buitengebied en daarmee met ook de veehouderijen. Daardoor is het een logisch én mooi gevolg dat er relatief veel varkenshouderijen bereid zijn te stoppen. Bij vier deelnemers zijn de sloopvergunningen afgegeven en de milieuvergunningen ingetrokken. Daar worden de stallen op dit moment gesloopt.”, vertelt Menno ter Avest, beleidsmedewerker Ruimtelijke Ordening bij de gemeente Sint Anthonis.
Herbestemming
Ook is de herontwikkeling in volle gang. “Ik begeleid het bestemmingsplan om de herbestemming te regelen. Als gemeente willen we de negen deelnemers in dit proces zoveel mogelijk ontzorgen. Daarom regelen voor hen samen de herbestemming. Zodat ze dit niet ieder apart hoeven te regelen. Dit bespaart de deelnemers veel tijd en kosten.”
De gemeente Sint Anthonis hielp boeren de stap te zetten
Volgens Menno is de regeling niet voor elke varkenshouder geschikt. Het is afhankelijk van de bedrijfsvoering, de grootte van het bedrijf en de leeftijd van de stallen. “Het is een rigoureuze keuze. Je moet als boer je hele bedrijf sluiten. Al het vee gaat weg. Het slopen van de stallen wordt gefinancierd vanuit de regeling. Maar het houdt niet over voor de boeren. Het is écht een grote stap.” Om de boeren te helpen deze stap te zetten, kijkt de gemeente mee naar de herontwikkeling.
Nieuwe bestemming
“Er moet een nieuwe bestemming komen voor het bedrijf. Er zijn boeren die verder gaan in de akkerbouw. Vaak deden ze dit al naast de varkenshouderij. Deze boeren schakelen na het slopen van de stallen helemaal over op de akkerbouw. Daarnaast zijn er boeren die alleen de woonboerderij behouden. De bedrijfswoning wordt dan burgerwoning. Ook zijn er boeren die een (extra) woning bouwen op de plaats waar de stallen stonden.” Dit gebeurt via de Ruimte voor Ruimte regeling.
Leefkwaliteit in bepaalde delen van het buitengebied wordt beter
Menno vertelt dat de varkenshouderijen die stoppen vaak dicht tegen de kern aan zitten. “De boeren zien zelf ook dat het een locatie is waar je als varkenshouderij niet kunt doorgroeien. Ze kunnen nog even vooruit, maar niet heel lang. “De boeren zien zelf ook dat het een locatie is waar je als varkenshouderij niet kunt doorgroeien. Ze kunnen nog even vooruit, maar niet heel lang. Dicht bij kernen moeten varkenshouderijen hoge investeringen doen om aan landelijke en provinciale regels te voldoen, met name op het gebied van milieu en volksgezondheid.
Doorontwikkelen noodzakelijk
Deze investeringen zijn niet rendabel als je niet kan doorontwikkelen, daarom is het niet slim om het bedrijf op die plek voort te zetten. In een aantal gevallen is de gemeente actief op de ondernemer afgestapt om de mogelijkheid van Warme Sanering te bespreken. Tijdens deze gesprekken bespraken we de regeling om te bekijken of deelname zinvol en realistisch is voor de boer. In bepaalde gebieden in de gemeente mag de veehouderij er wel zijn en mag die zelfs nog groeien de komende jaren.
Andere gebieden veehouderijen terugdringen
Maar in andere gebieden wil de gemeente het aantal veehouderijen terugdringen. Een voorbeeld is het gebied ten zuiden van Oploo. Daar vind je naast veel woonhuizen drie grote varkenshouderijen. Deze zaten dicht bij de kern, waardoor de functies van wonen en intensieve veehouderij elkaar in de weg gingen zitten. Hier was deelname aan de Warme Sanering voor alle partijen de beste optie. De leefbaarheid van dat gebied wordt aanzienlijk beter doordat deze varkenshouderijen nu weggaan.”