Dit is een opiniestuk. Het geeft een visie of gevoel weer van de schrijver en niet noodzakelijk die van de redactie.
Alles en iedereen lijkt nu opeens onder vuur te liggen als het aankomt op ‘ons’ verleden. Dat is niet alleen het verleden van verre voorvaderen die de geschiedenis van Nederland bepaalde door – voor huidige tijden – zeer nare dingen te doen. Het is natuurlijk ook het verleden van de voorouders van mensen die daar onder geleden hebben.
Beeldenstorm ook op het mobiele scherm
Zoals gebruikelijk voor onze tijd, gaat de strijd voor gelijkheid voor mensen die niet blank zijn, gepaard met een stortvloed op sociale media, die gevolgd wordt door een heuse beeldenstorm. Hier doemt de vraag op of wij nu de geschiedenis van Nederland in al zijn vormen transparant moeten vertellen, of dat wij moeten toegeven aan een huidig sentiment en die geschiedenis moeten uitwissen. Het eerste is nog niet in volledigheid gebeurt en het tweede lijkt mij historisch gezien een fout.
Twee kanten
Ik begrijp wel dat mensen die niet blank zijn zich in meerderheid achtergesteld, gediscrimineerd of misschien ook wel ongehoord voelen. In de hele discussie blijkt maar weer eens hoe moeilijk het is om over vooroordelen heen te stappen en recht te doen aan anderen. Maar die bal rolt altijd twee kanten op. Want ook over blanke mensen bestaan er voldoende vooroordelen en aannames. Discriminatie op basis van huidskleur zal voor hen echter minder invoelbaar zijn.
Slavernij en geschiedenis
Als we in gesprek willen gaan en vooral blijven met elkaar, dan zijn er vooroordelen te verliezen en werelden te winnen. Dat kan alleen als er erkenning is voor aangedaan leed. Een excuus nu voor wat ruim 4 eeuwen geleden is gebeurt is hooguit een handreiking, maar kan nooit gemeend en oprecht zijn. Slavernij – laat ik het woord gewoon gebruiken – was niet goed en is dat nog steeds niet. Het fenomeen bestaat helaas nog steeds, maar in andere verhoudingen en proporties. Dat maakt het niet minder kwalijk natuurlijk.
Rijkdom in perspectief
De rijkdom en welvaart van Nederland zijn voor een groot deel gebouwd op handel en in de 17e eeuw werden ook door Nederland mensen verhandeld voor geld of gedwongen te werken. De rijkdommen kwamen ook uit gewone handel van goederen overigens en niet allen verbonden aan slavernij. Het mag ook verteld worden dat sommige Afrikaanse stammen andere stammen tot slaaf maakten en vaak doorverkochten. Ook dat toont aan dat mensen van alle kleuren eigen gewin, verkiezen boven het leed dat mogelijk anderen wordt toegebracht. Het is simpelweg en helaas onderdeel van de menselijke natuur.
Hoe ben jij aan je geld gekomen?
De vraag of we vroeger of nu wel eerlijk aan ons geld zijn gekomen, moet ieder individu voor zichzelf beantwoorden. De rijkdommen en verworvenheden in het huidige Nederland, worden ook niet afgewezen. Ik heb nog niemand in deze discussie horen roepen af te zien van geld, goederen of verzorging, omdat hier 400 jaar oud slavenbloed aan zou kunnen kleven. Gelijke verdeling en behandeling is de enige oplossing, totdat één van ons mensen toch weer vindt net iets meer recht te hebben op…, meer controle te moeten hebben over…, beter te zijn dan…, etc. En hupla, daar gaat de utopie weer overboord.
Eerlijk kijken naar jezelf
Als iedereen eerlijk kijkt naar zichzelf, van welke kleur, geslacht, geaardheid of geloof dan ook, wil je dan echt gelijk zijn aan iedereen? Of misschien toch ietsje rijker, ietsje populairder, ietsje gelukkiger, of ietsje meer bijzonder? Echte gelijkheid zou betekenen dat we een exacte kopie van elkaar zijn. Maar wie is dan het origineel? Dat is voer voor psychologen en andere wetenschappers denk ik. We kunnen natuurlijk wel beginnen met respect voor onze verschillen, aanvaarden van onze geschiedenis en niet vergeten dat we elkaar altijd nodig zullen hebben in dit leven. Ongeacht onze geschiedenis of huidskleur.
