Veenendaal – Mountainbiken is populair: het aantal beoefenaars steeg de afgelopen jaren naar 480.000. Ook het aantal verbeterde mountainbikeroutes nam in die periode toe. En dat is maar goed ook, want uit nieuw onderzoek blijkt dat uitdagende routes overlast voor recreanten en natuur voorkomen.
Nederland telt meer dan 260 bewegwijzerde mountainbikeroutes. De afgelopen jaren zijn er in gebieden waar al veel gefietst werd nieuwe routes aangelegd en bestaande paden vernieuwd, bijvoorbeeld in het Rijk van Nijmegen. Daar ontstond ophef. Natuurorganisaties eisten de sluiting van mountainbikeroutes omdat deze schadelijk zouden zijn voor diersoorten in het gebied. Nieuw onderzoek toont echter aan dat uitdagende routes leiden tot minder verstoring van de natuur én minder overlast voor wandelaars.
Onderzoek naar sturend effect van mountainbikeroutes
Wielersportbond NTFU vindt sluiting van mountainbikeroutes een slecht idee, omdat ze er juist voor zorgen dat mountainbikers op de aangewezen paden blijven fietsen. “Als je routes verbiedt, dan zoeken mountainbikers hun eigen weg en fietsen ze in gebieden waar dat niet wenselijk is. Dat leidt tot meer overlast voor andere recreanten en is mogelijk schadelijk voor de natuur”, zegt Troy Corsen van de NTFU. Track Landscapes bracht in opdracht van de bond het sturende effect van routes in kaart. Daarvoor gebruikt het bureau data afkomstig uit de populaire fietsapp Strava.
Data uit fietsapp Strava
Een aanzienlijk deel van de Nederlandse sportieve fietsers – waaronder veel mountainbikers – gebruikt Strava om fietsritten vast te leggen. In Nederland registreerden 675.000 unieke personen afgelopen jaar een rit via de populaire fietsapp. Track Landscapes bracht tussen 2018 en 2022 het aantal fietsbewegingen op en rondom aangelegde mountainbikeroutes in kaart voor gebieden in Overijssel, Limburg en Gelderland.
Mountainbikers blijven netjes op de route
Het dataonderzoek van Track Landscapes laat zien dat in bijna alle gebieden in Gelderland, Overijssel en Limburg waar mountainbikeroutes zijn aangelegd of vernieuwd, mountainbikers duidelijk minder over andere bospaden fietsen. Het aantal ritten concentreerde zich juist op de nieuwe route. In gebieden waar mountainbikeroutes niet nieuw of vernieuwd zijn, is geen afname van ritten buiten de routes te zien. Mountainbikeroutes zorgen er dus voor dat mountainbikers op de voor hen bedoelde paden blijven.
“Voorwaarde is dat de paden uitdagend genoeg zijn”, vertelt Corsen. “Mountainbikers zijn gek op smalle, slingerende paadjes, zogenoemde singletracks, maar hebben over het algemeen een hekel aan modderige paden.”
Sturen is beter dan verbieden
Het sluiten van mountainbikeroutes of weren van mountainbikers uit de natuur is niet verstandig en ook niet nodig, concludeert de NTFU op basis van het Strava-onderzoek. Mountainbikers sturen door uitdagende en goed onderhouden routes aan te leggen is een betere manier om de balans tussen natuurbescherming en recreatie te bewaken.
