Het begrip risicobereidheid is Defensie niet vreemd, militairen moeten immers in staat zijn hun werk onder moeilijke en gevaarlijke omstandigheden te doen. De bereidheid risico’s te nemen veronderstelt dat die risico’s zijn onderkend en geanalyseerd. Als dat niet zo is, kan risicobereidheid verworden tot onachtzaamheid en roekeloosheid, met alle negatieve gevolgen van dien. Dit concludeert de Inspectie Veiligheid Defensie in haar onderzoek naar een voorval met een verkenningsboot.
Ongeval met Zodiac
In november 2020 deed zich een ongeval voor met een rubberen verkenningsboot van het type Zodiac tijdens een oefening van het Korps Commandotroepen. Kort nadat twee bemanningsleden hun boot met perslucht bijvulden, ontplofte de bodem. Bij het ongeval raakten de twee militairen ernstig gewond. Eén van hen hield blijvend letsel aan het ongeval over.
Volledig beeld van risico’s ontbrak
Op basis van haar onderzoek concludeert de inspectie dat de militairen per abuis verkeerde handelingen verrichten, en dat die vergissing is te herleiden tot een te summiere instructie die aan de oefening voorafging. In de fase van aanschaf en ingebruikname van de boot ontbrak bij de vaarschool een volledig beeld van de risico’s van het werken met de Zodiac, met als gevolg dat deze tijdens de instructie onderbelicht bleven.
Vergelijkbaar voorval
Eerder deed zich een vergelijkbaar voorval voor bij het Korps Mariniers. De uitkomsten van het onderzoek daarnaar zijn niet beschikbaar gemaakt binnen Defensie, zodat er geen lering uit kon worden getrokken. Het voorval onderstreept opnieuw dat risicobereidheid en -bewustzijn hand in hand moeten gaan. Risico’s moeten zoveel mogelijk vooraf bekend zijn om ze te kunnen beheersen. En om van elkaars fouten en inzichten te leren, is het nodig daar open over te zijn en ervaringen met elkaar te delen.
IVD: toezicht op fysieke en sociale veiligheid bij Defensie
De Inspectie Veiligheid Defensie houdt toezicht op de fysieke en sociale veiligheid bij Defensie. Zij beoordeelt de werking van beleid en de uitvoering van regelgeving in de praktijk en onderzoekt ernstige voorvallen. Met haar toezicht wil de inspectie de veiligheidscultuur en het lerend vermogen van Defensie versterken.
