Lexmond – Een konijnenpopulatie bij Lexmond was het haasje. Waternet en Stichting Het Zuid-Hollands Landschap slaan de handen ineen voor een unieke samenwerking ter bevordering van natuurherstel. In de eerste week van dit jaar heeft een succesvolle operatie plaatsgevonden waarbij een deel van de konijnenpopulatie in Luistenbuul is gevangen en vervolgens geplaatst in de Amsterdamse Waterleidingduinen (AWD). Deze bijzondere verhuizing draagt bij aan meerdere doelen: het herstel van duingraslanden en open duin in de AWD, én de kenmerkende stroomdalflora in Luistenbuul kan weer tot bloei komen.
Bijzondere planten
Luistenbuul is een bijzonder waardevol natuurgebied. Dit oude rivierduin ligt in het Natura 2000-gebied Lekuiterwaarden (tussen Sluis en Lexmond), herbergt ongeveer 1.000 konijnen op slechts enkele hectares. Dit kleine natuurreservaat is van onschatbare waarde met zeldzame flora zoals zacht vetkruid, sikkelklaver en geel walstro. Echter, de extreme graasdruk door de knaagdieren heeft ervoor gezorgd dat de kenmerkende planten niet langer tot bloei komen, waardoor verdere verspreiding van die planten naar omliggende gebieden wordt belemmerd.
Graven en grazen
In de Amsterdamse Waterleidingduinen waren konijnen ooit talrijk. Zij spelen door hun gegraas en gegraaf een cruciale rol in het behoud van specifieke begroeiing, zoals duingrasland en open duin, zorgen voor broedgelegenheid voor tapuit en bergeend, én zijn een voedselbron voor bedreigde roofvogelsoorten. Virusziekten hebben echter geleid tot een drastische afname van de populatie. Waternet onderneemt stimuleringsmaatregelen, waaronder gericht maaiwerk voor konijnenweitjes en lokale herintroductie van konijnen, om de populatie te herstellen.
Rustig wennen
Om de gevangen konijnen in alle rust te laten wennen aan hun nieuwe leefgebied, zijn ze op verschillende locaties in zogeheten warandes geplaatst. Deze met gaas afgeschermde plekken, voorzien van kleine openingen en voorgeboorde holen onder duindoorn- en meidoornvegetaties, boden de knaagdiertjes de mogelijkheid zich te verschuilen en eigen holen te graven. Na een acclimatiseringsperiode van twee weken werden de warandes maandag 22 januari geopend, waarna de konijnen zich vrij konden bewegen en hun nieuwe leefgebied veroveren.
Win – Win
De vangactie in Luistenbuul, uitgevoerd door fretteur Michael Moerman en dierecoloog Jasja Dekker, werd op een diervriendelijke manier uitgevoerd en verliep volgens de meest recente wetenschappelijke inzichten uit binnen- en buitenland. De konijnen zijn dezelfde dag nog geplaatst in de warandes van de AWD. De knaagdieren zullen gemonitord worden met behulp van wildcamera’s, waarbij de beelden geanalyseerd worden voor eventuele aanvullende maatregelen om de overlevingskans te vergroten. Bovendien zijn de dieren ingeënt tegen virusziekten.
Herintroductie konijnen
De herintroductie van van de dieren is mogelijk gemaakt dankzij subsidies van de provincies Noord-Holland en Zuid-Holland. Het project is onderdeel van een overkoepelend begrazingsplan waarbij Waternet onderzoekt hoe verschillende soorten grazers het best kunnen worden ingezet voor herstel van de biodiversiteit. Het succes van het project wordt bepaald door de waarneming van jonge konijnen volgend voorjaar in de Amsterdamse Waterleidingduinen. Waternet en Stichting Het Zuid-Hollands Landschap zijn vastbesloten om met deze inspanningen bij te dragen aan het herstel van waardevolle natuurlijke ecosystemen in beide gebieden.
