Om te voorkomen dat voorwerpen van beschermde planten en dieren (onbedoeld) illegaal op de markt komen werd in oktober 2019 een inleverpunt CITES geopend bij RVO in Den Haag. Hier kunnen mensen deze voorwerpen anoniem en vrijwillig inleveren. Sinds de opening van de inleverbak zijn er al meer dan 2.500 ivoren voorwerpen en 450 voorwerpen van andere bedreigde soorten ingeleverd.
Het gaat dan om sieraden, beeldjes en biljartballen van ivoor. Maar ook tanden van potvissen en nijlpaarden, stukjes koraal, opgezette krokodillen en tasjes van reptielenleer. Er zijn laatst zelfs 2 complete olifantenslagtanden van 14 kg ingeleverd. Het merendeel van de ingeleverde voorwerpen wordt vernietigd waardoor deze niet in de (illegale) handel terechtkomen. Een klein deel wordt voor educatieve doeleinden gebruikt.
RVO houdt sinds 2019 bij wat er allemaal wordt ingeleverd en het grootste gedeelte daarvan bestaat uit ivoor. In de tabel hieronder is per jaar te zien hoeveel voorwerpen zijn ingeleverd. Het lagere aantal in 2021 komt vermoedelijk door de coronapandemie.
| Totaal | Ivoor | |
| 2019 (nov/dec) | 86 | 81 |
| 2020 | 666 | 608 |
| 2021 | 138 | 86 |
| 2022 | 865 | 596 |
| 2023 (t/m juni) | 1195 | 1129 |
Top 3 meest ingeleverde voorwerpen
| Ivoor |
| Stukjes koraal |
| Opgezette vlinders |
CITES-verdrag
Het CITES-verdrag beschermt dier- en plantensoorten om uitsterven in het wild door internationale handel te voorkomen. Ruim 180 landen hebben met dit verdrag regels afgesproken om de internationale handel te reguleren. Ook worden er maatregelen genomen om de illegale handel tegen te gaan. Dit is hard nodig bijvoorbeeld voor de bescherming van olifanten. Helaas is de olifantenstroperij en illegale handel in ivoor nog hoog. Sinds 2022 zijn de regels voor de handel in olifantenivoor binnen de EU dan ook aangescherpt.
Er kan enkel nog gehandeld worden in antieke voorwerpen (ivoor dat bewerkt is vóór 3 maart 1947) en muziekinstrumenten waarin ivoor is verwerkt van voor 1975. Daarvoor zijn wel de juiste CITES-documenten nodig. Meer hierover vind je op de website van RVO. Hier kun je ook documenten aanvragen wanneer je een CITES-soort wilt kopen, verkopen of overdragen.
Let op wat je meeneemt als souvenir
Nu de zomervakantie in volle gang is, betekent het dat veel mensen van een welverdiende vakantie genieten. Vaak wil je dan ook een leuk aandenken meenemen. Het is goed om te weten dat het niet altijd is toegestaan om voorwerpen van beschermende dieren of planten mee te nemen. Soms mag het wel, maar alleen met de juiste documenten. Wil je een souvenir meenemen en weet je niet zeker of het mag? Check dan eerst in het betreffende land of er lokale regels zijn, controleer of je te maken hebt met een CITES-soort en welke regels hiervoor gelden.
Heb je een voorwerp van een beschermde soort in huis en wil je hier vanaf omdat je er bijvoorbeeld geen goed gevoel meer bij hebt? Lever het dan anoniem in bij RVO of stuur het op.
Meer informatie is te vinden op de website van de Rijksdienst voor Ondernemend Nederland.
