Zaanstad wordt groener. Meer bomen, struiken, bloemen en planten. In het coalitieakkoord 2022-2026 ‘Slagen Maken’ staat de ambitie om zichtbaar vorm te geven aan het gebiedsgericht vergroenen van de stadse omgeving, en daarmee ook de biodiversiteit te vergroten. Hoe gemeente Zaanstad dat samen met partners de komende jaren gaan doen, staat in de Aanpak Vergroening van de stad. Wethouder Wessel Breunesse: ‘Een groenere gemeente draagt bij aan de gezondheid van onze inwoners, bevordert maatschappelijke betrokkenheid, is goed voor de klimaatadaptatie en versterkt de biodiversiteit. Dat moeten we dus gewoon doen. En er liggen veel kansen in onze gemeente. Al die kansen hebben we nu gebundeld in deze aanpak.’
Groen is gewoon in Zaanstad
Op veel plekken in de gemeente wordt gewerkt aan de openbare ruimte. Dit biedt kansen voor vergroening. Zo is er extra aandacht voor groen als we een straat opnieuw inrichten. Dat gebeurde bijvoorbeeld in de Schildersbuurt (Zaandam) en gaat gebeuren bij de Zaanweg Oost (Wormerveer) en de Noorder- en Zuiderhoofdstraat (Krommenie). Ook in wijken waar we niet aan het werk zijn, kijken we of daar extra groen kan komen, zoals bij de groenstructuren in Saendelft.
Samen groener maken
Wethouder Breunesse: ‘We willen de lokale kennis én kunde van bewoners en bewonersgroepen inzetten om samen te werken aan de ambitie om Zaanstad groener te maken. Zo wordt er een klankbordgroep voor heel Zaanstad opgericht, onder de werknaam de GroenGroep, om ideeën met ons te delen voor de jaarlijkse uitvoeringsprogramma’s. Ook willen we inwoners inspireren èn helpen om zelf te vergroenen. Zo kunnen inwoners een geveltuin aanvragen bij de gemeente en hun tegels laten ophalen als zij hun tuin vergroenen.’
Twee voorbeelden van vergroeningsprojecten die gemeente Zaanstad in 2023 en 2024 uitvoert zijn de vergroening van het Pontplein en het realiseren van drijvende tuinen.
Pontplein Hemkade: groene entree naar de gemeente
Het pontplein is een entree naar Zaanstad. Het plein nabij het Hembrugterrein waar de pont naar Amsterdam aanmeert, wordt opnieuw ingericht. In de nieuwe inrichting is ruimte voor meer groen en meer dan 100 extra bomen.
Innovatieve ideeën: drijvende tuinen
Zaanstad krijgt volgend jaar drijvende tuinen: kunstmatige drijvende eilandjes. Deze komen vol te staan met oever- en waterplanten, die in het water kunnen wortelen. De tuintjes moeten zorgen voor meer soorten planten en dieren in en rond het water. Ook trekken ze bijen, vlinders en kevers aan. Gemeente Zaanstad plaatst twee tuinen van ongeveer 15 vierkante meter achter de steigers in de Rosmolenwijk langs de Zaan. Eén tuin komt bij de speeltuin en één bij het bruggetje bij de Boeg. Een andere tuintje, van 45 vierkante meter, komt tussen het Zaantheater en het appartementencomplex De Hoge Horn. De aanleg van de tuinen start in april 2024.
Vergroenen kost geld
Structureel is jaarlijks € 300.000 beschikbaar voor vergroening van de stad. Hiervoor worden extra bomen en beplantingen aangelegd. Dit budget wordt ook ingezet om de doelstellingen van het Bomenbeleidsplan 2020-2050 te realiseren. In de begroting 2023-2026 is voor vier jaar een bedrag van € 1 miljoen extra per jaar opgenomen voor vergroening van de stad. Een bedrag van € 1.000.000 is éénmalig beschikbaar voor vergroening van de Zaandam-oost. Dit is een subsidie vanuit het Volkshuisvestingsfonds. Dit bedrag moet uiterlijk eind 2030 besteed zijn.
De gemeente Zaanstad heeft zes strategische opgaven: veiligheid, gezondheid, duurzaamheid, kansengelijkheid, economie en verstedelijking. Een groene leefomgeving, en daarmee deze aanpak, draagt bij aan alle zes strategische opgaven van Zaanstad.
