Eindhoven – Bij werkzaamheden voor de herinrichting van de Grote Berg, vindt ook archeologische onderzoek plaats. Hierbij zijn vestingwerken ontdekt. Archeologen doen in opdracht van gemeente Eindhoven onderzoek naar de resten van deze vestingwerken. Daarbij zijn resten van vestinggrachten uit de middeleeuwen en de Tachtigjarige Oorlog ontdekt. De onderzoekers van Den Ouden/BODAC deden hun ontdekking bij het begeleiden van rioleringswerkzaamheden.
Bijzondere vondst
Stadsarcheoloog Peter de Boer spreekt van een bijzondere vondst. “Het is bekend dat vanaf de middeleeuwen om de stad Eindhoven twee grachten lagen. Van de buitenste gracht hebben we vermoedelijk nu een deel teruggevonden. In 1583 is hier door de Spanjaarden een nieuw vestingwerk aangelegd en daarvan hebben we delen van een driehoekige, uitstekende gracht ontdekt.
Vogelvluchtkaart uit 1585
Dit was onderdeel van een zogenaamd bastion. Van deze vestingwerken is een vogelvluchtkaart uit 1585 bekend, maar daarop kunnen we slechts bij benadering zien waar de vestingwerken lagen en hoe groot ze waren. Ook weten we niet hoe de Spanjaarden ze gemaakt hebben. Bij archeologisch onderzoek in de afgelopen 30 jaar zijn op een paar plekken in de stad wel resten van de vestinggracht gevonden, maar nog nooit resten van een bastion. Deze vondst is dus een prachtige aanvulling op onze kennis daarover.”
Voorlopige resultaten onderzoek
Tijdens het onderzoek werden rijen van houten palen aangetroffen, als onderdeel van de gracht. De palen maakten deel uit van een beschoeiing die moest voorkomen dat de walkant in de omringende gracht zakte. Het gaat om in de bodem geslagen palen van lokale houtsoorten. Eén van de palen is in zijn geheel onderzocht en had een lengte van maar liefst 3.30 meter. De archeologen nemen monsters van het hout om te kunnen bepalen wat voor soorten hout zijn gebruikt bij de aanleg van de beschoeiing. Ook zijn uit de gracht monsters genomen van stuifmeel en zaden om het landschap in en om de stad te kunnen bestuderen.
Scherven van vestingwerken
In de opvulling van de gracht vonden de archeologen onder andere scherven aardewerk. Daarmee dateren zij de opvulling van dit deel van de gracht voorlopig aan het eind van de 16e eeuw. Dat maakt het aannemelijk dat dit een onderdeel was van de nieuwe stadsverdedigingswerken uit 1583. Uit dat jaar is namelijk bekend dat de stad Eindhoven door oorlogshandelingen met de grond gelijk is gemaakt. De Spaanse overheerser heeft toen een nieuwe gracht met uitstekende delen (bastions) aangelegd. Het is bekend dat deze enorme inspanning al na een jaar weer ongedaan werd gemaakt. De Staatse troepen onder leiding van Willem van Oranje groeven de oude grachten weer open en dempten de Spaanse grachten.
Aanleiding
Voorafgaand aan de herinrichting is archeologisch bureauonderzoek gedaan om te bepalen waar eventueel nog archeologische resten te verwachten zijn. Op die plekken wordt bij de graafwerkzaamheden door Den Ouden meegekeken door een archeoloog. Wanneer zich resten aandienen, wordt de informatie vastgelegd in een rapport met foto’s en tekeningen. De verzamelde vondsten worden in het gemeentelijk archeologisch depot bewaard. Daardoor is het mogelijk om de verhalen over het verleden van de stad te behouden en te blijven vertellen en daarbij de vondsten te laten zien.
Sinds half mei vinden werkzaamheden plaats voor de herinrichting van de Grote Berg. Ook archeologische onderzoek maakt daarvan deel uit. Archeologen doen in opdracht van gemeente Eindhoven onderzoek naar de resten van vestingwerken. Daarbij zijn resten van vestinggrachten uit de middeleeuwen en de Tachtigjarige Oorlog ontdekt. De onderzoekers van Den Ouden/BODAC deden hun ontdekking bij het begeleiden van rioleringswerkzaamheden.
Stadsarcheoloog Peter de Boer spreekt van een bijzondere vondst. “Het is bekend dat vanaf de middeleeuwen om de stad Eindhoven twee grachten lagen. Van de buitenste gracht hebben we vermoedelijk nu een deel teruggevonden. In 1583 is hier door de Spanjaarden een nieuw vestingwerk aangelegd en daarvan hebben we delen van een driehoekige, uitstekende gracht ontdekt.
Bastion
Dit was onderdeel van een zogenaamd bastion. Van deze vestingwerken is een vogelvluchtkaart uit 1585 bekend, maar daarop kunnen we slechts bij benadering zien waar de vestingwerken lagen en hoe groot ze waren. Ook weten we niet hoe de Spanjaarden ze gemaakt hebben. Bij archeologisch onderzoek in de afgelopen 30 jaar zijn op een paar plekken in de stad wel resten van de vestinggracht gevonden, maar nog nooit resten van een bastion. Deze vondst is dus een prachtige aanvulling op onze kennis daarover.”
Voorlopige resultaten onderzoek
Tijdens het onderzoek werden rijen van houten palen aangetroffen, als onderdeel van de gracht. De palen maakten deel uit van een beschoeiing die moest voorkomen dat de walkant in de omringende gracht zakte. Het gaat om in de bodem geslagen palen van lokale houtsoorten. Eén van de palen is in zijn geheel onderzocht en had een lengte van maar liefst 3.30 meter. De archeologen nemen monsters van het hout om te kunnen bepalen wat voor soorten hout zijn gebruikt bij de aanleg van de beschoeiing. Ook zijn uit de gracht monsters genomen van stuifmeel en zaden om het landschap in en om de stad te kunnen bestuderen.
In de opvulling van de gracht vonden de archeologen onder andere scherven aardewerk. Daarmee dateren zij de opvulling van dit deel van de gracht voorlopig aan het eind van de 16e eeuw. Dat maakt het aannemelijk dat dit een onderdeel was van de nieuwe stadsverdedigingswerken uit 1583. Uit dat jaar is namelijk bekend dat de stad Eindhoven door oorlogshandelingen met de grond gelijk is gemaakt.
De Spaanse overheerser heeft toen een nieuwe gracht met uitstekende delen (bastions) aangelegd. Het is bekend dat deze enorme inspanning al na een jaar weer ongedaan werd gemaakt. De Staatse troepen onder leiding van Willem van Oranje groeven de oude grachten weer open en dempten de Spaanse grachten.
Aanleiding
Voorafgaand aan de herinrichting is archeologisch bureauonderzoek gedaan om te bepalen waar eventueel nog archeologische resten te verwachten zijn. Op die plekken wordt bij de graafwerkzaamheden door Den Ouden meegekeken door een archeoloog. Wanneer zich resten aandienen, wordt de informatie vastgelegd in een rapport met foto’s en tekeningen.
De verzamelde vondsten worden in het gemeentelijk archeologisch depot bewaard. Daardoor is het mogelijk om de verhalen over het verleden van de stad te behouden en te blijven vertellen en daarbij de vondsten te laten zien.grote berg
