Krimpen aan den IJssel – Arrèn van Tienhoven (SGP) laat in een interview in het Reformatorisch Dagblad van donderdag 24 december weten niet te geloven dat zijn achterban de coronaregels negeert. Met alle ophef in de media over de streng gereformeerde en hervormde gemeenten is het horen van een tegengeluid natuurlijk goed. Dat past binnen de vrijheid van ons land.
Veel negatieve aandacht media
Al maanden lang belichten verschillende media, waaronder wijzelf, kritisch over het gedrag van enkele, streng gelovige gereformeerde en hervormde gemeenschappen. Zo besteedden het AD, de Telegraaf, de NOS, Trouw, het NRC (niet toegankelijk), Joop van BNN/VARA, Powned, RTV Rijnmond en wijzelf veel aandacht over het ontstane gevoel van ongelijkwaardigheid tussen de genoemde groep gelovigen en anderen in de maatschappij. Maar ook het Reformatorisch Dagblad heeft deze kwestie inmiddels al meerdere malen uitvoerig belicht.
Van Tienhoven ziet ‘woonkamers vol visite’
Je hoort in Krimpen op meerdere plekken de kritiek dat leden van zwaardere kerken in Krimpen het minder nauw nemen met de coronaregels. Het Reformatorisch Dagblad schrijft: “SGP-fractievoorzitter Arrèn van Tienhoven gelooft daar niet in. Wel is voor de SGP-voorman zonneklaar dat sommige dorpelingen een loopje met de regels nemen. Of ze nou kerkelijk zijn of niet. „Als ik op straat loop, zie ik soms woonkamers vol visite.” (Bron: Reformatorisch Dagblad, 24-12-2020). Dit lijkt een aanname overigens, omdat hij ook gewoon bij iemand met een groot gezin naar binnen kan kijken (red.).
Zondagsopening en regenboogvlag steken SGP nog steeds
Blijkbaar vindt de SGP voorman een stellige ontkenning van zijn eigen inbreng of die van een deel van zijn achterban gerechtvaardigd. Hoewel de feiten hem toch tegenspreken, schijnt hij bij iedereen in Krimpen naar binnen te kunnen kijken en te tellen hoeveel mensen er daar aanwezig zijn. Daarnaast verwijt hij de verharding tussen kerkelijke en niet-kerkelijke mensen aan het feit dat de SGP sinds 2018 twee jaar niet meer in het college zat. Vooral de zondagsopening van winkels en het hijsen van de regenboogvlag blijken hem een doorn in het oog. En nu maken de niet kerkelijken (seculieren, red.) zich ook nog eens druk om de kerkgang. (Bron: RD, 24-12-2020)
Cornet ziet probleem in Krimpense Rotterdammers
Een bijzondere visie in het artikel van het RD komt van ChristenUnie voorman Reinier Cornet die zegt: “Het baart me zorgen dat het meer botst tussen refo’s en seculiere Rotterdammers die niet op hun mondje zijn gevallen” (Bron: RD, 24-12-2020). Blijkbaar worden verwijten alleen gemaakt door niet kerkelijke Rotterdammers die in Krimpen zijn komen wonen. Cornet laat wel weten het niet eens te zijn met de lijn van de oud gereformeerde kerk inzake de bezoekersaantallen. Hij ziet die aantallen blijkbaar wel, waar Arrèn van Tienhoven ontkent dat zijn achterban het minder nauw neemt met de regels.
Oproep tot stoppen met verwijten
Cornet is wel geschrokken van verwijten die mensen op Facebook naar elkaar maken. Bijvoorbeeld dat het de schuld is van christenen dat er zoveel besmettingen zijn en dat zij maar eens echte naastenliefde moeten leren kennen. Reinier Cornet vindt dat mensen elkaar dit soort verwijten niet moeten maken. Overigens gooien sommige gelovigen dan weer olie op het vuur door uitspraken te doen als “De bijbel staat boven de grondwet”, of “Door de grondwet mogen wij meer dan ‘jullie'”. (Bronnen: Reformatorisch Dagblad 24-12-2020 en Regio Online reacties via website en op Facebook)
In perspectief
De regelmatige cijfers van het RIVM zetten zaken regelmatig enigszins in perspectief, hoewel ook daar weer mensen aan twijfelen. Zo was op 12 december in het Reformatorisch Dagblad nog te lezen dat vooral de Biblebelt oververtegenwoordigd was in de tweede coronagolf. Krimpen aan den IJssel kwam hier slecht naar voren in de statistieken. In de statistieken van de GGD Rotterdam-Rijnmond voor de week van 14 tot en met 20 december 2020, staat Krimpen weer ver bovenaan qua aantal besmettingen in die regio (Bron: GGD Rotterdam-Rijnmond).
De grondwet
Nooit zo vaak is artikel 6 van de grondwet over Godsdienstvrijheid erbij gehaald om het recht op samenkomst – ook met honderden tegelijkertijd – te rechtvaardigen. De grote meerderheid van de kerken begrijpt heel goed dat het nu niet de tijd is om naar de letter van die wet te handelen en maatschappelijke ongelijkheid uit te stralen. Zij doen dan ook flinke aderlatingen door kerken te sluiten of in minimale bezetting van 30 personen bij uitzondering een dienst te houden. Hoewel er in de orthodoxe stromingen van het christelijk geloof ook wel aanzienlijk minder mensen tegelijkertijd een dienst bezoeken, gaat het vaak nog om groepen van honderden mensen bijeen.
Grote gezinnen deel oorzaak snelle verspreiding
Hoewel Krimpen aan den IJssel niet genoemd wordt, stellen orthodoxe gemeenten zoals in Urk en Altena in een artikel van Carmen Dorlo van de NOS van donderdag 24 december 2020 dat niet zozeer hun religie het probleem is, maar meer het feit dat zij grote gezinnen hebben. Hierdoor grijpt de verspreiding binnen die gemeenschap ook sneller om zich heen. In gemeenten als Wierden en Veenendaal lijkt de samenhang afwezig.
Visie Theoloog des Vaderlands
Predikant Almatine Leene, theoloog des Vaderlands stelt in het artikel van de NOS echter dat er wel degelijk samenhang tussen geloof en besmettingen is: “Dat heeft ermee te maken dat in het christelijk geloof kinderen als een geschenk van God worden gezien. Die ontvang je en ben je dankbaar voor. Daarom willen sommige christenen daaraan niet sleutelen met bijvoorbeeld voorbehoedsmiddelen.” (Bron: NOS, Carmen Dorlo, 24-12-2020)
Gemis maatschappelijk invoelingsvermogen
Hoewel het woord ‘schuld’ door verschillende partijen wordt gebruikt, gaat het eigenlijk om gedrag dat gebrek aan maatschappelijk invoelingsvermogen toont in de ogen van anderen. Maar dat geldt zeker niet alleen en bij uitzondering voor streng gelovigen die zich niet geheel aan de sterke beperkingen van bezoekersaantallen willen houden. In allerlei groeperingen is er gedrag waarbij geen rekening gehouden wordt met het maatschappelijk belang. Anti-corona feestjes, overvolle winkelstraten rondom Black Friday, of demonstraties door complotaanhangers. Allemaal dragen ze bij aan verspreiding van het virus en allemaal zijn ze aanspreekbaar op hun maatschappelijke verantwoording en invoelingsvermogen.
Moreel besef
Hoewel dus meerdere groepen een rol spelen bij verdere verspreiding van het virus, worden gelovigen door anderen meer gehouden aan een hogere vorm van moreel besef, juist vanwege hun geloof. Het overgrote deel weet hier dan ook goed mee om te gaan. Het enkele deel dat zich buiten de adviezen en normen van de corona regelementen stelt op basis van geloof, maakt het ook erg moeilijk voor overige gelovigen. Van Tienhoven’s ontkenning van zijn rol en die van zijn achterban en de verplaatsing van ‘schuld’ naar ‘de huishoudens met veel visite’ doen in ieder geval geen recht aan de werkelijkheid.
Persoonlijke ervaring
Vanuit mijn persoonlijke ervaring weet ik hoe het is om in een streng gelovige dorpsgemeenschap op te groeien en te wonen. Al decennia lang was deze gemeenschap gewend een stempel te drukken op het zondagse leven. Vrijwel iedereen hield rekening met hen en deed niets op zondag. Niet klussen, niet met een auto rijden, niet buiten spelen, maar gewillig aanpassen aan de cadans van het overheersende geloof. Maar nu veranderd er veel in de laatste 20 jaar en die aanpassing is voor een belangrijk deel van deze geloofsgroep moeilijk en onwenselijk.
Vrijheid is wederzijdse gunning
Hoewel de maatschappij zich eerst grotendeels aan hen had aangepast, wordt nu van hen verwacht zich in enige mate aan de nieuwe maatschappij aan te passen. Daar hoeven ze zelf niets voor te laten, ze kunnen hun geloof gewoon blijven belijden. Wel zullen zij anderen hun vrijheid moeten gunnen. Dat blijkt voor velen van het streng hervormde en gereformeerde deel te moeilijk en dat geeft wrijving. Die wrijving wordt door de coronacrisis extra uitvergroot.
Niet langer stempel op onze maatschappij
Het stempel van geloof kan niet meer zo vanzelfsprekend op de maatschappij worden gedrukt als vroeger, hoe vervelend Van Tienhoven open winkels op zondag en het hijsen van een regenboogvlag ook vindt. Hieruit blijkt dat hij alles liever weer terug wil draaien. Het overgrote deel van de (Krimpense) maatschappij wil echter een eigen vrijheid, die niet altijd strookt met de Bijbelse waarden die Van Tienhoven en zijn achterban nastreven.
Kunnen seculiere partijen op tegen SGP-macht?
Die gunning van vrijheid voor anderen is dus nog lang niet aanwezig bij SGP en deels ook niet bij ChristenUnie en CDA. Hopelijk weten de seculiere partijen in de Krimpense coalitie, VVD, PvdA en Krimpens Belang, ook de gewenste vrijheden van hun kiezers te garanderen. Het vertrouwen hierin is vooralsnog erg spaarzaam. Zij hebben zich in de hele discussie angstvallig stil gehouden en durven geen stelling te nemen. En wie zwijgt, stemt toe!
