Wetterskip Fryslân is medio augustus begonnen met het inrichten van het eiland Gouden Boaiem als waterbergingsgebied. De polder tussen Woudsend en Heeg wordt alleen als waterberging ingezet bij extreem hoge waterstanden in de Friese boezem (stelsel van meren, kanalen en vaarten). En als er geen andere mogelijkheden zijn om water af te voeren. Het werk is naar verwachting in december 2021 klaar.
Wetterskip Fryslân richt de Gouden Boaiem in als waterberging in samenwerking met Staatsbosbeheer, die het eiland in eigendom heeft, en de biologische melkveehouder, die de grond pacht. Het beheer van het eiland staat in dienst van de weidevogels.
Gouden Boaiem als waterberging
Door de ligging en diepte van de polder is deze heel geschikt om bij stortbuien tijdelijk extra water op te slaan. Wetterskip Fryslân zet het eiland in als waterberging als de waterstanden in de boezem zo hoog zijn dat er risico’s op overstromingen zijn. Op basis van de huidige voorspellingen verwacht het waterschap het eiland eens in de 10 tot 15 jaar in te zetten als waterberging. De polder wordt alleen als waterberging ingezet in de periode tussen 15 juli en 1 februari, dus buiten het broedseizoen om. Het eiland wordt zo ingericht dat de daar aanwezige twee boerderijen en vakantiewoning droog blijven.
600 Olympische zwembaden
Als de Gouden Boaiem onder water wordt gezet, stroomt het water via een nieuwe inlaat de polder in. Deze inlaat van beton en damwanden bouwt het waterschap in de polderdijk aan de oostkant van het eiland. Tijdens de inzet als waterberging komt er ongeveer 75 centimeter tot 1 meter water in de polder te staan. De polder is 150 hectare groot en kan ongeveer 1,2 tot 1,5 miljoen m3 water opvangen. Dat komt overeen met 480 tot 600 olympische zwembaden vol water.
Droogpompen
Na gebruik als waterberging wordt het water weer afgevoerd als het waterpeil in de boezem voldoende is gezakt. Het gemaal op het eiland zorgt voor het droogmaken. Ook helpen trekkerpompen om de polder snel leeg te pompen.
Verbeteren waterkering
Om het gebied onder normale omstandigheden droog te houden, verbetert Wetterskip Fryslân over een lengte van circa 4 kilometer de waterkering rond de Gouden Boaiem. Zo is deze voor de toekomst weer voldoende stevig en hoog om het water te keren.
Langs de Hegemer Mar worden slenken gegraven en palenrijen geplaatst. Hiermee ontstaan ondiepe, luwe waterzones waar het zonlicht de bodem beter kan bereiken. Ook ontstaat er een geschikter leefgebied voor waterplanten en -dieren. Bovendien groeit waterriet beter in de luwe oevers. Dit zuivert het water.
Verbeteren waterhuishouding en aanleg natuurvriendelijke oevers
Op het eiland zelf werkt het waterschap aan een betere waterhuishouding voor landbouw en natuur. Er komen nieuwe waterschapswerken (stuwen, inlaten en duikers) langs de poldersloten. Ook worden de sloten voorzien van flauwe, natuurvriendelijke oevers die zorgen voor meer variatie in het leefgebied van planten en dieren.
Het project draagt bij aan de doelen voor schoon water van de Europese Kaderrichtlijn Water. Ook draagt het bij aan de functie van de Gouden Boaiem als weidevogelgebied.
Overlast voor de pleziervaart
Omdat de Gouden Boaiem aan alle kanten wordt omgeven door water, worden veel werkzaamheden vanaf het water uitgevoerd. Zo wordt onder andere grond per schip aangevoerd. Dit kan de komende maanden voor enige hinder voor de pleziervaart zorgen.
Kosten
De totale kosten voor het project bedragen € 2,3 miljoen. Het project wordt gefinancierd door Wetterskip Fryslân en het Europees Landbouwfonds voor Plattelandsontwikkeling (POP3). Aannemer Haarsma Infra en Milieu uit Tjerkwerd voert de werkzaamheden uit.
Extremer weer
In de afgelopen jaren breidde Wetterskip Fryslân al op verschillende locaties in Fryslân de opvangcapaciteit bij extreme wateroverlast uit. Door de klimaatverandering krijgen we vaker te maken met extreme neerslag en watertekorten door droogte. Daarom onderzoekt Wetterskip Fryslân voortdurend de mogelijkheden in de buurt van de Friese boezem om meer water te kunnen bergen.
